«Κρίση, εκπαίδευση και αναλφαβητισμός»
Γράφει ο Άρης Ιωαννίδης
Οργανικός, μερικός, λειτουργικός, τεχνολογικός αναλφαβητισμός. Φαινόμενα αναλφαβητισμού που η σύγχρονη οικονομική κρίση ταΐζει καθημερινά, με αποτέλεσμα να θεριεύουν ολοένα και περισσότερο. Και το ανησυχητικό είναι ότι πλέον τα ποσοστά αναλφαβητισμού δεν περιορίζονται μόνο σε ανθρώπους μεγάλης ηλικίας που βίωσαν δύσκολες καταστάσεις στο παρελθόν, αλλά εκτείνονται πλέον και σε μικρότερες ηλικίες ελέω κρίσης.
Τι κι αν είναι υποχρεωτική η εννιάχρονη εκπαίδευση; Τι κι αν η εκπαίδευση θεωρείται η θεμέλιος λίθος κάθε ευνομούμενης κοινωνίας; Όλα αυτά ωχριούν μπροστά στα προβλήματα επιβίωσης, που υποχρεώνουν κάποια παιδιά να εγκαταλείψουν το σχολείο. Όσο η ελληνική οικογένεια δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στα πολλαπλά κτυπήματα που δέχεται εν μέσω κρίσης αρχίζουν οι περικοπές. Κάποια στιγμή, λοιπόν, αναπόφευκτα θα φτάσουν και στις περικοπές στην εκπαίδευση των παιδιών της. Από το φροντιστήριο και τις εξωσχολικές δραστηριότητες τους έως και τα πιο απλά, όπως τετράδια, βιβλία και γραφική ύλη.
Δε χρειάζεται να ανατρέξουμε στις έρευνες που καταδεικνύουν το φαινόμενο και κατατάσσουν τη χώρα μας μεταξύ άλλων με αυξημένα ποσοστά αναλφαβητισμού. Η καθημερινότητα είναι ο καλύτερος μάρτυρας. Νοικοκυριά που στενάζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και δεν μπορούν να ικανοποιήσουν ακόμη και τις στοιχειώδεις τους ανάγκες. Παιδιά που λιποθυμούν από την πείνα. Βλέμματα γεμάτα απορία για το μέλλον.
Καθημερινά ερχόμαστε σ’ επαφή με παιδιά που κληρονόμησαν δυστυχώς ένα δυσοίωνο μέλλον. Οι απορίες τους πολλές. Οι απαντήσεις λίγες. «Τι να σπουδάσουμε ώστε να μας εξασφαλίσει ένα σίγουρο μέλλον; Το δημόσιο είναι εγγύηση για το μέλλον; Τι γίνεται με τις καθηγητικές σχολές;» Μερικές από τις αναρίθμητες απορίες τους που ψάχνουν απεγνωσμένα απαντήσεις. Και τι να απαντήσουμε τη στιγμή μάλιστα που τα ποσοστά ανεργίας καλπάζουν στα ύψη;
Η ουσία είναι ότι τα παιδιά έχουν αντίληψη κι αφουγκράζονται τη δύσκολη κατάσταση που βιώνει ο τόπος μας και δη η οικογένειά τους. Πολλά απ’ αυτά δείχνουν να έχουν ωριμάσει γρηγορότερα. Άλλα πάλι απαθέστατα δε θέλουν να συνειδητοποιήσουν τη δύσκολη κατάσταση και αδιαφορούν. Κάποια μάλιστα έχουν υποστεί άμεσα τις συνέπειες της όλης κατάστασης, καθώς οι οικονομικές δυσχέρειες τους στέρησαν το μέλλον που ενδεχομένως ονειρεύονταν. Κάποια άλλα ήδη σταμάτησαν τη φοίτησή τους στο σχολείο μπαίνοντας από μικρά στον αγώνα της ζωής.
Οι γονείς από την άλλη προσπαθούν απεγνωσμένα να βοηθήσουν όσο μπορούν. Γνωρίζουν ότι η μόρφωση των παιδιών τους είναι ίσως η καλύτερη επένδυση για το μέλλον τους. Θυσιάζουν τα πάντα αν χρειαστεί. Η αγωνία τους είναι έκδηλη και το βλέπουμε καθημερινά μέσα από την επαφή μας μαζί τους. Η ευθύνη που τους βαραίνει είναι μεγάλη και σε καμία περίπτωση δε θέλουν το παιδί τους να υστερεί σε κάτι έναντι των άλλων.
Η κρίση λοιπόν έχει κτυπήσει για τα καλά και την πόρτα της εκπαίδευσης. Ας είμαστε αισιόδοξοι κι ας ελπίζουμε ότι όσοι αντέξουν και βγουν αλώβητοι από τη σημερινή κατάσταση θα βοηθήσουν στην ανόρθωση αυτού του τόπου.
