«Η Μεταφυσική Ποιητική και το Ψυχόδραμα της Ελληνικής Μυθολογίας»
Γράφει ο Θανάσης Πάνου
Στην αρχή γεννήθηκε το Χάος, ένας απέραντος σκοτεινός χώρος, που μας φέρνει στο νου αυτό που σήμερα ονομάζουμε Διάστημα. Ύστερα από το Χάος γεννήθηκε η μεγάλη θεά Γαία ή Γη, η «μητέρα των πάντων» που πάνω στο πλατύ στέρνο της φιλοξενεί κάθε ζωή. Μαζί με την Γη γεννήθηκε ο Θεός Έρωτας, όχι το παιδί της Θεάς Αφροδίτης που ακόμα δεν είχε γεννηθεί, αλλά μια θεότητα που φαίνεται πως συμβόλιζε την «παγκόσμια έλξη» τη δύναμη δηλαδή που συγκρατεί τα ουράνια σώματα στην τροχιά τους, που δίνει βάρος στα αντικείμενα και χάρη σε αυτά ο πλανήτης μας διατηρεί την ατμόσφαιρά του και φυσικά τη ζωή στην επιφάνεια του. (Ας θυμηθούμε σε αυτό το σημείο τις κινητήριες δυνάμεις της ζωής κατά τον Φρόυντ, τον Έρωτα και τον Θάνατο).
Μέσα από το χάος γεννήθηκαν ύστερα το Έρεβος και η Νύχτα, δύο Θεότητες του σκοταδιού, ( Δημόκριτος: σκοτίη γνώση) που με την σειρά τους γέννησαν τον Αιθέρα και την Ημέρα. Η Γη πάλι, η μεγάλη μητέρα, γέννησε πολλά παιδιά. Πρώτα γέννησε τον Ουρανό (Την Υπερσυνείδηση), τα Όρη και τον Πόντο (Θάλασσα – νερό) συμπληρώνοντας έτσι την ομάδα των μεγάλων Θεών, που αποτελούν την βάση του φυσικού περιβάλλοντος του πλανήτη μας.
Στη συνέχεια η Γη παντρεύτηκε τον Ουρανό και γέννησε τους Τιτάνες. H Γη και ο Ουρανός βρίσκονταν πολύ κοντά. Το ζευγάρωμά τους έγινε στις υψηλές κορυφές των βουνών, τα σημεία επαφής τους, μέρη ιερά, γεωδαιτικά σημεία στα οποία κτίστηκαν πολλοί λατρευτικοί ναοί. Η Ρέα παιδί τους, η μεγάλη πανάρχαια θεά ,λατρευόταν στις υψηλές κορυφές των βουνών και των λόφων καθώς και στα Ιερά σπήλαια, την μήτρα της Μάνας Γης που συμβόλιζαν την ζωή και την μητρότητα.
Άλλα Αθάνατα παιδιά τους εκτός από τους Τιτάνες ήσαν οι Κύκλωπες και οι Εκατόγχειρες. Βλέποντας ο Ουρανός πως η γυναίκα του γεννούσε τόσο δυνατά και άγρια παιδιά, φοβήθηκε από την αρχή για τον ίδιο τον θρόνο του. Για να αποφύγει λοιπόν τη μοίρα, έπιανε τα παιδιά του μόλις γεννιόνταν, τα έδενε και τα γκρέμιζε στον Τάρταρο, στα έγκατα της Γης. ( Η απώθηση των παιδιών – σκέψεων – ιδεών στα σπλάχνα της Γης, στο Υποσυνείδητο θεωρείται και ως μία από τις σημαντικές άμυνες του Εγώ στην ψυχολογία).
Η Γη ως μάνα, πονούσε τα παιδιά της και αποφάσισε να βγάλει από τα σπλάχνα της ένα από τα παιδιά της τον Κρόνο, (Το Υποσυνείδητο) και του έδωσε ένα μεγάλο σιδερένιο δρεπάνι να πολεμήσει τον Ουρανό. (Μέσω του Υποσυνείδητου η πρόσβαση σε υπεραισθητικά πεδία είχε ανοιχτές τις πύλες της φυλακής που θα επέβαλε κατόπιν το Συνειδητό, η λογική).
Χτύπησε με το δρεπάνι τον Ουρανό ο Κρόνος τον τραυμάτισε βαριά και τον ανάγκασε να απομακρυνθεί από την κοντινή σχέση που είχε με την Γη. ( Οι ανώτερες υπεραισθητές λειτουργίες παραγκωνίζονται από την Γη – σώμα του Ανθρώπου. Η γλώσσα του Υπερσυνειδητού γίνεται πια προνόμιο των Μαντείων που μέσω των χρησμών διατύπωναν την συμβολή τους στη γλώσσα του υποσυνείδητου άλλα και του Υπερσυνείδητου).
Ο Αθάνατος Ουρανός νικήθηκε αλλά δεν έχασε την Ζωή του από το χτύπημα του Κρόνου, αλλά μόνο έχασε τον θρόνο του. ( Η ελπίδα ζει πάντα μέσα στην Ελληνική σκέψη, Η ενόραση ανοίγει τις πύλες τις επικοινωνίας με το Υπερσυνειδητό και η μεταφυσική του Ποιητικού λόγου φέρνει την αρμονία στο διχασμό της εξωτερικής με την εσωτερική πάλη του ανθρώπινου νου και σώματος).
Ύστερα από την ήττα του Ουρανού, άρχοντας του κόσμου έγινε ο Κρόνος, που για να έχει ασφαλισμένο τον θρόνο του, έπιασε τους αδελφούς του, τους Κύκλωπες και τους Εκατόγχειρες, τους έδεσε και τους έριξε ξανά στον Τάρταρο, όπου έβαλε για φύλακα ένα αποκρουστικό και ανίκητο τέρας, την Κάμπη.
Ο Άρχοντας Κρόνος παντρεύτηκε την Ρέα και έκανε μαζί της πολλά παιδιά. πρωτύτερα όμως ο Ουρανός και η Γη του είχαν προφητεύσει πως και αυτός θα έχανε κάποτε το θρόνο από ένα από τα παιδιά του. Γιαυτό, κάθε φορά που η Ρέα γεννούσε ένα παιδί, ο Κρόνος το έπιανε και το κατάπινε. Η ΓΗ και ο Ουρανός τη λυπήθηκαν και τη συμβούλευσαν να πάει να γεννήσει στην Κρήτη, για να σώσει το παιδί της. (Η Ρέα απελπισμένη και απαρηγόρητη. Η συναισθηματική πίεση ανοίγει τους πυλώνες με την ενόραση. Ο Ουρανός – υπερσυνείδηση – εμφανίζεται συμβουλευτική- Ο σαμανισμός – η υπέρ- έκσταση μέσα ακόμη και από τον χορό λειτουργεί ψυχοτροπικά-αποδεσμευτικά).
Η Ρέα όταν κατάλαβε πως πλησίαζε ο καιρός να γεννήσει, πήγε σε μια σπηλιά στο βουνό Ίδη και εμπιστεύτηκε το τελευταίο παιδί της, τον Δία, στις Νύμφες που μεγάλωσε από το γάλα μιας κατσίκας της Αμάλθειας και από το μέλι άγριων μελισσών. Κάθε φορά που έκλαιγε μαζεύονταν οι Κουρήτες ή Κορυβαντες, ιερείς του τόπου, και χόρευαν έναν πολεμικό χορό, χτυπώντας τα δόρατα πάνω στις πολεμικές ασπίδες τους και κάνοντας τόσο δυνατό θόρυβο, που σκέπαζε το κλάμα του Δία, (Το κλάμα, ο χορός με τα στοιχεία της έκστασης είναι χαρακτηριστικά ακόμα και στο σύγχρονο ψυχόδραμα «ΜΟΡΕΝΟ» και λειτουργούν θεραπευτικά-μέσω της κάθαρσης ).
Με την βοήθεια της Μήτης, μιας κόρης του Ουρανού που ήταν γνωστή για την σοφία της έδωσε ένα φάρμακο στον Κρόνο για να βγάλει άθελα του από την κοιλιά του όλα τα παιδιά που είχε καταπιεί, μαζί και το λιθάρι που του είχε δώσει η Ρέα στη θέση του Δία.
Ο Δίας πήρε τ΄αδέλφια του, ανέβηκαν στη κορυφή του Ολύμπου και άρχισαν τον πόλεμο με τον Κρόνο. Ο άγριος πόλεμος που ξέσπασε ονομάστηκε Τιτανομαχία και κράτησε δέκα ολόκληρα χρόνια. (Οι ορμές του ανθρώπου – το υποσυνείδητο κυριαρχεί στη πρώτη φάση της ζωής του -εδώ μέχρι τα δέκα χρόνια- όπου η λογική το Συνειδητό εδραιώνεται μέσα από την λογική της «αριστερά» εγκεφαλικής κοινωνίας » όπως έχουμε αναφέρει μέσω της κοινωνικοποίησης του παιδιού. Αυτό το πρότερο στάδιο έψαχνε και ο ΠΙΚΑΣΟ).
Ο Δίας ίσως να μην κατόρθωνε να νικήσει τον πατέρα του αν δεν ελευθέρωνε με την βοήθεια της Γης μερικά τέρατα που ο Κρόνος είχε φυλακίσει στον Άδη. (Εδώ βλέπουμε την ανάγκη της ενόρασης, της βοήθειας που χρειάζεται η λογική – Δίας – για να επιβληθεί του Υποσυνείδητου Άρχοντα – Κρόνος – που είναι ισχυρότερη λειτουργία του νου. Τα τέρατα ιδέες, οι κύκλωπες – με το πελώριο το μάτι στη μέση του προσώπου – στοιχείο στον εσωτερισμό για την ενόραση – και οι Εκατόγχειρες – πανύψηλα τετράποδα πλάσματα – ονειρικά εφιαλτικά πλάσματα του υποσυνείδητου όπως θα έλεγε και ο ΦΡΟΥΝΤ, ήσαν οι δυνατοί σύμμαχοί του).
Ο Δίας μικρότερος από τα αδέλφια του έγινε ο αρχηγός των θεών και κύριος των ανθρώπων και με την βοήθεια της δύναμης του τρομερού όπλου, του κεραυνού. (Ο Δίας ως μικρότερος συμβολίζει τις νέες ιδέες και ο κεραυνός στα χέρια του την επιστημονική μέθοδο , την λογική και την τεχνολογία).
Η Γη πικραμένη από το χαμό των παιδιών της, των Τιτάνων, αποφάσισε να τιμωρήσει τον Δία και τους άλλους θεούς. Γι αυτό στο μέρος που είχε τρέξει παλιότερα το αίμα του πληγωμένου Ουρανού, η Γη γέννησε κι άλλα παιδιά, για να συνεχίσουν το χαμένο πόλεμο. Αυτά τα παιδιά ήσαν οι Γίγαντες, τερατόμορφα πλάσματα, με πελώρια σώματα που κατέληγαν σε φιδίσια ουρά γεμάτη λέπια. (Η Υποσυνείδητη γεννά ιδέες στον αέναο αγώνα της με την λογική – την ταγμένη πράξη στις βιολογικές ανάγκες του ανθρώπου).
Ο πιο άγριος από τους Γίγαντες, ο Τυφώνας η Τυφωέας, ήταν τόσο ψηλός που άμα άπλωνε τα χέρια του το ένα άγγιζε την Ανατολή και το άλλο την Δύση. Τα μάτια του εκτόξευαν φωτιές και είχε εκατό κεφάλια. (Η σοφία η αιφνίδια σύλληψη εκτείνεται από την Ανατολή στην Δύση και η δύναμη της είναι τεράστια όπως τεράστιος είναι και ο κόσμος των ιδεών. Η ανθρώπινη κοινωνία η ουτοπική κοινωνία του Πλάτωνα είναι η πόλη των ιδεών).
Οι Γίγαντες κήρυξαν τον πόλεμο ενάντια στον Δία. Ο πόλεμος αυτός συντάραξε ολόκληρο τον κόσμο και ονομάστηκε Γιγαντομαχία. Κάποιος χρησμός έλεγε πως οι θεοί θα νικούσαν, μόνο αν πολεμούσε μαζί τους ένας θνητός. (Η ανάγκη της ύπαρξης του ανθρώπου-θνητού είναι αναγκαία στην μεταφυσική ποιητική της Ελληνικής μυθολογίας. Ο αγώνας αφορά τον κόσμο των ιδεών που είναι μέσα στον άνθρωπο και πρέπει και ο ίδιος να λάβει μέρος).
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε τον συμβολισμό της γέννησης της Αθηνάς. Ο Δίας ένοιωσε δυνατό πονοκέφαλο και κατάλαβε πως κάτι υπήρχε στο κεφάλι του. Κάλεσε τον Ήφαιστο τον θεϊκό τεχνίτη για να τον βοηθήσει. Μέσα από το κεφάλι του Δία ξεπήδησε μια όμορφη και πάνοπλη κόρη που κρατούσε στα χέρια της ένα μυτερό κοντάρι και το κουνούσε απειλητικά. Ήταν η Αθηνά η Θεά της Σοφίας. (Βλέπουμε ότι μέσα από το Κεφάλι του Δία, την λογική γεννιέται η σοφία , πάνοπλη , επιθετική. Η δύναμη της λογικής μεθόδου είναι φανερή).
Η Θεά Αθηνά είναι αυτή που νίκησε και τον Γίγαντα Εγκέλαδο που τον πλάκωσε κάτω από την Σικελία ή την Σαντορίνη, όπου μουγκρίζει και ξυπνάει – το ηφαίστειο φανερώνει την ύπαρξη του (Οι εκπληκτικές πτυχές στα ελληνικά αγάλματα εκτός από την άριστη τεχνική τους συμβολίζουν και την μάχη της Αθήνας με τον Εγκέλαδο, δηλαδή την σεισμικότητα του Ελληνικού εδάφους. Τον ίδιο συμβολισμό συναντούμε και στον πρωτομινωικό πολιτισμό πέντε και περισσότερο χιλιάδες χρόνια πριν την σημερινή εποχή. Η Κρητική ταυρομαχία, τα ταυροκαθάψια, ένα ευγενικό παιχνίδι αποσκοπούν στην αποτροπή του σεισμού Ο ταύρος είναι σύμβολο και του σεισμού στις Κρητικές Ταυροπαιδιές ενώ παρατηρούμε ότι τα μυστήρια τελούνται σε περιοχές που μαστίζονταν από σεισμούς).
Με την επικράτηση του ΔΙΑ – συνειδητού νου – θεσπίζεται η νέα ανθρώπινη κοινωνία. Οι άνθρωποι και τα ζώα ζούσαν μέσα σε σπηλιές και σε τρύπες της γης. Ο Δίας διέταξε τον Επιμηθέα που ήταν γιος του Τιτάνα Ιαπετού, να δώσει σε κάθε ζωντανό πλάσμα τα όπλα που χρειάζεται. Έτσι ο Επιμηθέας έδωσε στα ζώα νύχια, δόντια, γρηγοράδα και ότι άλλο χρειάζονταν για να ζήσουν. Όμως έκανε ένα σφάλμα. Έδωσε όλα τα όπλα του στα ζώα και ξέχασε τον άνθρωποι είχε χαθεί λοιπόν το ανθρώπινο γένος στη βασιλεία του Δια αν ο Προμηθέας δεν του χάριζε κάτι περισσότερο πολύτιμο: τη γνώση. Τη φωτιά την μητέρα της τεχνολογίας. Έτσι ο άνθρωπος διδάχτηκε τέχνες και επαγγέλματα.
Εγκαταλείποντας τη σπουδή του υπεραισθητού κόσμου επιδόθηκε στη μελέτη των φαινομένων της εξωτερικής πραγματικότητας μέσω των πέντε αισθήσεων. Με βάση την αντιληπτικότητα και τις πέντε αισθήσεις κρίνει μέχρι σήμερα τα πράγματα. Από αυτό το σημείο ξεκινά η απομάκρυνση από τα υπεραισθητά δίνοντας βαρύτητα στην οργάνωση της ζωής και την ικανοποίηση όλων και περισσοτέρων αναγκών πολλές φορές πλασματικών που η επιστήμη απλόχερα πλέον του προσφέρει μετά την ενθρόνισή της στον Όλυμπο.