Συνέντευξη του Υ.ΠΑΙ.Θ. Ανδρέα Λοβέρδου στο ΒΗΜΑGAZINOΣυνέντευξη του Υ.ΠΑΙ.Θ. Ανδρέα Λοβέρδου στο ΒΗΜΑGAZINO

Είναι όλα έτοιμα για τη νέα σχολική χρονιά;
«Το 95% των βιβλίων βρίσκεται από τον Ιούλιο στα σχολεία. Ο όποιος προβληματισμός αυτή τη στιγμή έχει σχέση μόνο με τη συμπλήρωση των κενών νηπιαγωγών, δασκάλων και καθηγητών». 

Πέρα από τη διδακτέα ύλη, «μιλάει» το σχολείο στους μαθητές για τη ζωή τους;
«Δεν μιλά. Εχει γίνει υπερπροσπάθεια να ενταχτούν στο πρόγραμμα γνώσεις και πληροφορίες και συχνά η ποσότητα στρέφεται εναντίον της ποιότητας. Το υπουργείο Παιδείας έχει καταλήξει να είναι υπουργείο εκπαίδευσης. Είμαι υπουργός περίπου τρεις μήνες και το σύστημα δεν μου έδωσε τέτοια εναύσματα. Εσείς  φέρνετε σήμερα ένα τέτοιο θέμα για πρώτη φορά».

Και τώρα που ήρθε;
«Πρέπει, στο πλαίσιο του κοινωνικού σχολείου, να μιλήσουμε για άθληση, για διατροφή, για θέματα σεξουαλικής αγωγής, για τον ρατσισμό. Να μιλήσουμε γι’ αυτά που δεν μιλούμε, παρά μόνο όταν γίνεται πχ κάποιο έγκλημα και φουντώνουν οι συζητήσεις στην τηλεόραση ή στα social media. Επιπλέον, πρέπει να μιλήσουμε για την αισθητική. Το «νέο λύκειο» που δρομολογήθηκε πριν έλθω εγώ, δεν προβλέπει τα καλλιτεχνικά ούτε ως μάθημα κατ’ επιλογή. Να το αλλάξω; Θα πουν ότι τα αλλάζω όλα. Όμως αισθάνομαι ότι τα παιδιά μας μένουν απαίδευτα από αυτή την πλευρά”

.Τις τελευταίες ημέρες και εν μέσω της ψήφισης  του αντιρατσιστικού νομοσχεδίου στη Βουλή, έχουν πυκνώσει οι ρατσιστικές επιθέσεις στην Αθήνα ενώ είχαμε και το κωμικοτραγικό περιστατικό με το τουίτ του Νικολόπουλου. Συνδέεται όλο αυτό το κλίμα με το εκπαιδευτικό σύστημα;
«Συνδέεται κυρίαρχα με τη νοοτροπία, η οποία διαμορφώνεται από πολλούς παράγοντες, ανάμεσα στους οποίους βρίσκεται και  η εκπαιδευτική διαδικασία. Ωστόσο, δεν θεωρώ ότι η εκπαίδευση έχει την κύρια ευθύνη».

Κάποιος θα μπορούσε όμως να μιλήσει για την εισαγωγή της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία… Αποτελεί πολυτέλεια στην εποχή των «παράλληλων αναθέσεων» και του «μία πρόσληψη για κάθε δέκα συνταξιοδοτήσεις»;
«Μαζί με την έναρξη του σχολικού έτους την ερχόμενη εβδομάδα φιλοδοξούμε να αρχίσουν οι δραστηριότητες του κοινωνικού σχολείου. Φέτος για την σεξουαλική αγωγή θα επικεντρώσουμε στην ενημέρωση των γονέων. Είναι δύσκολο ο δάσκαλος να “διδάξει” σεξουαλική αγωγή στην τάξη. Είναι δύσκολο να μιλήσεις για προφύλαξη και για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα σε μια μικρή περιφέρεια όπου δεν είναι αυτονόητο ότι η σεξουαλική ζωή είναι ελεύθερη. Για παράδειγμα, μεταξύ εφήβων είναι πολύ διαδεδομένη η αντισύλληψη με χάπι μιας χρήσης. Πρόκειται για αντισυλληπτική δραστηριότητα, η οποία είναι καρκινογενής,  αν γίνεται συχνά. Πολλά παιδιά δεν το γνωρίζουν αυτό».

Μετά από μια εξαιρετικά ταραγμένη χρονιά στα πανεπιστήμια, ποια είναι σήμερα η κατάσταση;
«Το ελληνικό πανεπιστήμιο είναι καλό, καλύτερο απ’ όσο συχνά θεωρούμε. Το έχουμε δυσφημίσει, τόσο εμείς όσο και κάποια στελέχη του. Πλέον, είναι αναγκαία μια ακαδημαϊκή χρονιά ομαλής λειτουργίας. Υπάρχουν παράγοντες που θα απειλήσουν την ηρεμία, αλλά στοχεύουμε σε ένα έτος με περισσότερη διδασκαλία και έρευνα, παρά οτιδήποτε άλλο».

Ωστόσο, έχουν υπάρξει αντιδράσεις για τη δημιουργία τμήματος Ισλαμικών Σπουδών στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
«Οι φιλελεύθεροι, δικαιοκρατικοί άνθρωποι λέμε μπράβο στην πρωτοβουλία της Θεολογικής Σχολής της Θεσσαλονίκης. Χωρίς πολλή σκέψη κάποιος μπορεί να σημειώσει τους επιστημονικούς λόγους: το γεγονός ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο γίνεται περισσότερο πλήρες το ακαδημαϊκό πρόγραμμα. Ομως, θέλω να δώσω μια ακόμη διάσταση: Ενας μουσουλμάνος από τη Θράκη γνωρίζει πλέον ότι στη Θεσσαλονίκη μπορεί να σπουδάσει τη θρησκεία στην οποία πιστεύει, χωρίς να πάει στην Αγκυρα ή στην Κωνσταντινούπολη. Η ελληνική πολιτεία του παρέχει τη δυνατότητα».

Προσφάτως, επισκεφθήκατε τη Θράκη…
«Εχω μια εξαιρετική εμπειρία από το ταξίδι μου. Οι τέσσερις  μητροπολίτες της Θράκης και ο μητροπολίτης Χίου, ο οποίος βρισκόταν εκεί και θεωρείται “σκληρός” ήταν πολύ θετικοί στη δημιουργία του τμήματος. Συναντήθηκα επίσης με τους μουφτήδες. Οι μουφτήδες,  καθώς και οι ιεροδιδάσκαλοι με τους οποίους έχουμε στενή σχέση, είναι συνιστώσες της θρησκευτικής ελευθερίας στην Ελλάδα. Πρέπει να λαμβάνουν το μήνυμα ότι η πατρίδα τους είναι η Ελλάδα, η οποία δεν τους θεωρεί ξένους. Η Ελλάδα είναι κράτος δικαίου. Δεν υπάρχει σημαντικότερη εθνική πολιτική από αυτήν για όποιον καταλαβαίνει”.

Προσωπικά μνημονεύετε κάποιον δάσκαλό σας;
«Θυμάμαι τον αείμνηστο καθηγητή μου, Δημήτρη Τσάτσο, σε κάθε ευκαιρία. Υπήρξε ο δάσκαλός μου και ένας βαθειά μορφωμένος αλλά και γελαστός άνθρωπος, με υπέροχα ελληνικά. Μνημονεύω όπου μπορώ τον Κορνήλιο Καστοριάδη, τον οποίο ουδέποτε γνώρισα, αλλά ήμουν παρών σε μια διάλεξή του.  Αν δεν σας πειράζει, μνημονεύω και τέσσερις “δασκάλους” οι οποίοι βρίσκονται εν ζωή, τον Γιώργο Βέλτσο – συχνά ανατρέχω στο “το απροϋπόθετο της παιδείας” –, τον λογοτέχνη Αντώνη Ζέρβα, τον Στέλιο Ράμφο και τον Χρήστο Γιανναρά».

Υπάρχει κάποιο βιβλίο που σας επηρέασε και θα το συστήνατε σε έναν νεαρό μαθητή ή φοιτητή;
«Το “1909” του δημοσιογράφου, πρώην προέδρου της ΕΣΗΕΑ και θεατρικού συγγραφέα Σπύρου  Μελά. Θα πρότεινα σε έναν μαθητή να το διαβάσει, προκειμένου να γνωρίσει την Ελλάδα των αρχών του 20ου αιώνα, να καταλάβει το κίνημα συγκρότησης της χώρας από τον Ελευθέριο Βενιζέλο και αντιστοίχως στην Τουρκία από τον Κεμάλ. Ο Μελάς, ως αυθεντικός δημοσιογράφος, γράφει για να διαβαστεί, όχι για να προκαλέσει τον ακαδημαϊκό θαυμασμό».

Συναντιόμαστε στην οδό Ανδρέα Παπανδρέου, κοντά στις 3 Σεπτεμβρίου, οπότε δεν μπορώ να μη ρωτήσω περί των δύο επεισοδιακών επετειακών εκδηλώσεων την περασμένη εβδομάδα.
«Θα προτιμούσα να είναι μία. Ωστόσο, ορισμένα πράγματα έρχονται όπως δεν τα θέλεις. Πήγα και στις δύο, αφού προηγουμένως συνεννοήθηκα με τον κ. Βενιζέλο. Αν εκείνος δεν πήγαινε σε εκείνη του Ιδρύματος Παπανδρέου γιατί δεν επροσκαλείτο, δεν θα πήγαινα ούτε εγώ. Φέτος, όχι μόνο μνημονεύουμε τον Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος είναι ο ιδρυτής του δικού μας κόμματος, αλλά αναζητούμε το μέλλον μας, με το βλέμμα στο παρελθόν και στο παρόν. Τα επεισόδια, πάντως, την 1η Σεπτεμβρίου ήταν θλιβερά. Βέβαια ήταν μια μικρή μειοψηφία αυτή που τα προκάλεσε. Δεν ξέρω αν κάποιος τα οργάνωσε, φαντάζομαι όμως ότι κάποιοι τα αποδέχτηκαν, έτσι όπως εξελίχθηκαν. Το ΠΑΣΟΚ δεν έχει σχέση με όλα αυτά, οι τραμπούκοι κείνται εκτός της ιστορίας του”.

Πέρα από τα παραπολιτικά σχόλια που γέννησαν οι εκδηλώσεις, τι σημαίνει σήμερα η 3η Σεπτέμβρη;
«Η 3η Σεπτέμβρη είναι η επέτειος της ελληνικής δημοκρατικής πολιτείας, οπότε μνημονεύουμε το αίτημα των Ελλήνων, μέσω κινήματος, για κατάρτιση Συντάγματος, όπως εκδηλώθηκε το 1843. Η επέτειος αυτή αφορά όλους τους δημοκράτες, αν και πλέον δεν είμαστε όλοι δημοκράτες. Η δημοκρατία μέσα στην κρίση έγινε ακριβό ζητούμενο. Πολλοί την υποτίμησαν».

Αναφορικά με τη σοσιαλδημοκρατία;
«Είναι η ίδρυσή μας, η επέτειος της ίδρυσης του ΠαΣοΚ το 1974. Εννοούμε τον χώρο αυτό να βασίζεται στις παρακαταθήκες του Χαρίλαου Τρικούπη, του Ελευθερίου Βενιζέλου, του Γεωργίου Παπανδρέου, του Ανδρέα Παπανδρέου… Αυτή είναι η ιστορία μας. Βεβαίως τώρα έχουμε “μικρύνει”».

Δεν υπάρχει έριδα σε σχέση με το ποιος διεκδικεί τον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας σήμερα;
«Όχι, δεν υπάρχει. Αλλωστε, έχουμε περάσει και άλλες περιόδους κρίσης. Η περίοδος από το 1952 ως το 1961 είναι περίοδος συντριμμιών για το Κέντρο. Η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε τώρα είναι κατάσταση βαθιάς περισυλλογής για την πορεία του χώρου».

Θέλετε να το εξηγήσετε περαιτέρω αυτό;
«Επί δυόμισι χρόνια προπηλακιζόμασταν, κυβερνούσαμε υπό καθεστώς τρομακτικής πίεσης για την αποφυγή της πτώχευσης. Εχουν παρέλθει δύο χρόνια έκτοτε και ο λαός έχει ωριμάσει… Ξέρετε πόσοι πίστευαν ότι είμαστε προδότες; Δεν το πιστεύουν πια. Πλέον κοιταζόμαστε μεταξύ μας με συμπάθεια και συμφωνούμε ότι θα πρέπει να συνεχίσουμε ενωμένοι».

Επομένως, αυτή είναι η πρόκλησή σας για το άμεσο μέλλον;
«Η ιστορία του συγκεκριμένου πολιτικού χώρου γράφεται από εκείνους που επιζούν και είναι δραστήριοι. Δεν υπάρχει δικαιολογία του τύπου “κάθομαι και περιμένω να αλλάξουν οι συνθήκες για να εμφανιστώ”. Οποιος φεύγει, φεύγει οριστικά. Εκτός αν κάποιοι φιλοδοξούν να γίνουν πρόεδροι της δημοκρατίας, οπότε μπορούν να περιμένουν τη μετά θάνατον ζωή. Ως παράταξη, πήραμε ένα φιλί ζωής στις ευρωεκλογές. Ωστόσο, η μεγάλη μάχη θα δοθεί στις εθνικές εκλογές, όποτε αυτές γίνουν. Εκεί πρέπει να κατακτήσουμε διψήφιο ποσοστό».

Χρειάζονται υποχωρήσεις από το όραμα για να πετύχει κάποιος έναν πολιτικό στόχο;
«Ναι. Η πραγματικότητα οδηγεί σε συμβιβασμούς. Η realpolitik περιλαμβάνει την ανάγκη ελιγμών. Το θέμα είναι να υπάρχει η κόκκινη γραμμή. Εγώ έχω κόκκινη γραμμή».

Εφ όσον φτάσουμε, όπως συζητείται, στο σημείο ο Φώτης Κουβέλης να προταθεί για πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα έχει την υποστήριξή σας;
«Δεν είμαι αρμόδιος να υποδείξω το πρόσωπο, ούτε να επιχειρήσω να το “κάψω” συζητώντας το από τώρα. Ο κ. Κουβέλης πράγματι συζητείται, ωστόσο δεν επιθυμώ να παρέμβω στη συζήτηση. Πιστεύω ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μην είναι αξιόλογο και επαρκές το πρόσωπο που θα προταθεί. Επομένως, θα ψηφίσω για πρόεδρο της δημοκρατίας»

Μήπως η εκλογή προέδρου από την παρούσα Βουλή αποτελεί μια άλυτη εξίσωση;
«Θεωρώ ότι θα έχουμε εκλογή με άνετη πλειοψηφία. Αν επιχειρήσει κάποιος μια ανάλυση της σύνθεσης της Βουλής, διαπιστώνει ότι υπάρχουν προεδρικές πλειοψηφίες και μάλιστα δύο: μια κεντροαριστερή και μια κεντροδεξιά».

Δηλαδή;
«Υπάρχουν  κεντροδεξιοί ή κεντροδεξιές  υποψήφιοι με το απαιτούμενο προφίλ που μπορούν  να κατακτήσουν  180 ψήφους. Κι ακόμη, υπάρχουν υποψηφιότητες κεντροαριστερές  υποψηφιότητες,   που μπορούν να συγκεντρώσουν   διαφορετικές 180 ψήφους. Και για τις δύο αυτές πλειοψηφίες ως σταθερή βάση υπολογίζουμε  τις κοινοβουλευτικές  ομάδες του ΠαΣοΚ και της Νέας Δημοκρατίας. Υπάρχει βεβαίως και μια τρίτη, άγνωστη, υποψηφιότητα, μια μυθική προσωπικότητα που ενώνει και δεν την έχουμε σκεφτεί, η οποία θα έρθει από άγνωστη κατεύθυνση ωσάν τον από μηχανής θεό  και θα καταργήσει τα κεντροδεξιά και τα κεντροαριστερά “σύνορα”. Μια υποψηφιότητα, που θα έχει κόστος για κάποιον να μην την στηρίξει».

Θεωρείτε ότι οι εκλογές πρέπει να αποφευχθούν πάση θυσία;
«Ο πρόεδρος της δημοκρατίας εκλέγεται επειδή ο βουλευτής που τον ψηφίζει θεωρεί ότι είναι καλή επιλογή. Οι εκλογές που προβλέπει το Σύνταγμα είναι τιμωρία επί μη εκλογής, δεν είναι μορφή διάλυσης της βουλής. Δεν είναι τρόπος για να ρίξεις την κυβέρνηση».

Συχνά σας κατηγορούν ότι απειλείτε τη συνοχή της κυβέρνησης.
«Δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Δεν θέλω να αποχωρήσω, ούτε να δημιουργήσω προβλήματα στον Πρωθυπουργό και στον Αντιπρόεδρο. Αντιθέτως, θέλω να βοηθήσω. Ωστόσο, είμαι πολιτικός, δεν είμαι υπάλληλος. Ορισμένα πράγματα πρέπει να γίνουν σωστά και ως προς αυτό ρόλο παίζει και η άποψη και η στάση εκάστου υπουργού”.

Ποια είναι η συμβολή σας προς αυτή την κατεύθυνση;
«Ως πολιτικός, δεν καθορίζεις τα πράγματα, αλλά συν-καθορίζεις. Οταν η πλειοψηφία αποφασίσει, προσαρμόζεσαι. Αυτή είναι βασική αρχή.  Θέλω να σας υπενθυμίσω ότι αντίστοιχα πράγματα γράφονταν και τον πρώτο καιρό επί κυβέρνησης Παπανδρέου. Ως υπουργός Εργασίας, δεν είχα να καταβάλλω το επίδομα ανεργίας και αμέσως οι δηλώσεις μου ερμηνεύτηκαν ως “exit strategy”. Αποδείχθηκε εκ των υστέρων ότι δεν επιθυμούσα να αποχωρήσω. Αλλά όταν δεν υπάρχουν χρήματα, τι πρέπει να λέω; Τότε υποστήριξα ότι οφείλουμε να κάνουμε μόνοι όπως κάποια από όσα όπως υποχρέωσε αργότερα η συμφωνία με όπως δανειστές. Όπως έκανε ο Μαριάνο Ραχόι στην Ισπανία».

Ωστόσο, ούτε ο Ραχόι γλίτωσε την τρόικα…
«Ομως, δεν έχει μνημόνιο. Ακόμη και τώρα παραμένει στην εξουσία και μιλά για δημοσιονομική προσαρμογή και λιτότητα. Το λέει μόνος του και όσο τον “αντέξει” ο λαός».

Αν σας ζητούσα να ορίσετε το πολιτικό κόστος πώς θα το κάνατε;
«Θα έλεγα ότι είναι η απώλεια ψήφων. Προσδιορίζεται από την αύξηση ή από την απώλεια της επιρροής».

Το βλέπετε αριθμητικά;
«Η πολιτική είναι πρωτευόντως αριθμητική. Οι Αμερικανοί λένε, ότι αν δεν γνωρίζεις πώς να κάνεις αριθμητικές πράξεις δεν μπορείς να είσαι πολιτικός. Στην Ελλάδα, η πολιτική επιρροή πάντοτε αγοραζόταν με χρήματα. Ήσουν φιλολαϊκός στην οικονομική πολιτική σου; Αυτό απέδιδε. Έπρεπε να “στενέψεις”; Σε έδιωχναν. Μόνο σε περιόδους πολέμων ή μεγάλων γεγονότων αναδείχθηκαν άλλες πλευρές του λαού».

Είχατε δηλώσει παλαιότερα ότι η επιστροφή σας στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΠαΣοΚ θα γίνει «στον καταλληλότερο χρόνο». Τελικώς, έγινε πριν λίγες ημέρες. Ήταν πράγματι ο καταλληλότερος χρόνος;
«Ήταν καλοκαιράκι (γέλια). Η ιδέα είχε ωριμάσει από τον Ιανουάριο, οπότε άρχισε η συνεργασία με τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Είχε δημιουργηθεί η Ελιά, η οποία οδήγησε το χώρο σε επιβίωση. Επειτα, έγινα μέλος της κυβέρνησης και νιώθω την ανάγκη να συνεννοούμαι πολιτικά με το ΠαΣοΚ».  

Παρά την επιστροφή σας, ξεκαθαρίσατε ότι η Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα δεν διαλύεται. Πώς συνδυάζονται αυτά τα δύο;
«Είναι αλήθεια ότι υπάρχει ιδιαιτερότητα. Ωστόσο, χρειαζόμαστε τη Νέα Ελλάδα για την πορεία προς το ιδρυτικό συνέδριο της δημοκρατικής παράταξης. Μέχρι τότε, η Νέα Ελλάδα μπορεί να μετατραπεί σε πολιτική κίνηση».

Θα γίνετε μια συνιστώσα της Κεντροαριστεράς;
«Δεν το γνωρίζουμε ακόμη αυτό. Πολλά θα εξαρτηθούν από το συνέδριο της Δημοκρατικής Αριστεράς. Η Κεντροαριστερά εμφανίζει ρευστότητα, η οποία προσδιορίζεται από τις αυξομειώσεις της δύναμης της Δημοκρατικής Αριστεράς και από την εμφάνιση του κόμματος του Σταύρου Θεοδωράκη. Η Δημοκρατική Αριστερά δεν σημείωσε καλό ποσοστό στις ευρωεκλογές, όμως η συνεργασία της μαζί μας παρουσιάζει δυναμική. Αν η Δημοκρατική Αριστερά ενταχθεί στη Δημοκρατική Παράταξη θα φτάσουμε το 15%».

Και το Ποτάμι;
«Το Ποτάμι, προσώρας, λέει “δεν σας θέλω”. Το κατανοώ. Γιατί να εμπλακεί με την πρόσφατη ιστορία μας, η οποία χαρακτηρίζεται από συγκρούσεις; Πιστεύω ότι το σκέφτονται σωστά, αρκεί να πηγαίνουν καλά. Δημοσιεύτηκε προσφάτως μια δημοσκόπηση, η οποία μας δείχνει όλους σε δεινή θέση. Δεν εύχομαι να πάει άσχημα το Ποτάμι, αν και μας προσβάλει καμιά φορά ο κ. Θεοδωράκης όταν μιλά για το παλιό και το νέο».

Ασκείται κριτική προς τον ΣΥΡΙΖΑ, ότι δεν μπορεί να βάλει τις συνιστώσες του σε τάξη. Τι θα κάνετε διαφορετικά στην Κεντροαριστερά και θα βρεθεί χώρος για τόσες κινήσεις και πολιτικές φιλοδοξίες;
«Σε εμάς, η “συναρμολόγηση” των συνιστωσών είναι πολύ πιο εύκολη. Εχουμε κοινά όρια, κάποιοι έχουμε διαχειριστεί εξουσία στο παρελθόν, άλλοι διαχειριζόμαστε την εξουσία τώρα. Δεν υποφέρουμε από κόμπλεξ. Επιπλέον, θεωρώ ότι οι πολιτικές φιλοδοξίες δεν θα μας δυσκολέψουν∙ δεν είναι η ώρα να μιλήσουμε γι’ αυτές».

Η μεταφορά των συναντήσεων με την τρόικα στο Παρίσι αντιμετωπίζεται, κυρίως από την κυβέρνηση, ως «η αρχή του τέλους» της τρόικας. Συμφωνείτε με την κίνηση;
«Από την πρώτη στιγμή έχω υποστηρίξει ότι οι συναντήσεις με την τρόικα θα πρέπει να γίνονται στις Βρυξέλες, με την ελληνική κυβέρνηση να εκπροσωπείται από ένα μόνο πρόσωπο. Επιπλέον, δεν θα βρείτε πουθενά φωτογραφία μου με την τρόικα. Ποτέ δεν ήθελα την “παράτα”, δηλαδή τα δημοσιεύματα του τύπου “κατέφτασε η τρόικα”.

Δίνουν σε υπαλλήλους διάσταση υπερπαραγόντων, ενώ επί της ουσίας οι συμφωνίες κορυφής τους “έφερναν” εδώ».Συμμερίζεστε το ότι υπήρχε εξαρχής θέμα νομιμοποίησης της;
«Η νομιμότητα της τρόικας προκύπτει από τη σύμβαση, την οποία έχει υπογράψει η Ελλάδα. Επομένως, η παρουσία της, ως ελεγκτής του άλλου συμβαλλόμενου μέρους είναι απολύτως λογική. Πράγματι, θέλουμε να λήξει η συγκεκριμένη διαδικασία, όμως τα πράγματα εξελίχτηκαν όπως εξελίχτηκαν. Τι θα πούμε τώρα, ότι η τρόικα είναι παράνομη; Αυτά είναι τρέλες».

*Δελτίο τύπου του Υ.ΠΑΙ.Θ.