Καθημερινά, ερχόμενοι σ’ επαφή με νέους – νέες που πρόκειται να υποστούν τη δοκιμασία των Πανελληνίων Εξετάσεων, διακρίνουμε στο βλέμμα τους την ίδια αγωνία, τα ίδια ερωτήματα, την ίδια απορία, τον ίδιο φόβο… Έχουμε αναρωτηθεί, όμως, πως αντιμετωπίζουν αυτή την πρόσκληση που ανοίγεται μπροστά τους και τι πραγματικά κρύβει αυτό το διαπεραστικό βλέμμα τους, που μας αγγίζει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο; Ας επιχειρήσουμε να προσεγγίσουμε την πραγματικότητα μέσα από το δικό τους βλέμμα, μέσα από τα δικά τους μάτια…
Η προετοιμασία ενός μαθητή, προκειμένου να συμμετάσχει με αξιώσεις στις Πανελλήνιες απαιτεί θυσίες, που μάλλον δεν είναι πρόθυμοι όλοι τους να υποστούν. Η προετοιμασία ξεκινάει από πολύ νωρίς, από τα πρώτα κιόλας μαθητικά του βήματά. Τότε τίθενται οι βάσεις και τα θεμέλια, προκειμένου να εδράσει τη μετέπειτα επιτυχία του. Τα χρόνια περνούν με κόπο, ακαταπόνητη προσπάθεια, στερήσεις, ατελείωτες ώρες μαθημάτων, κούραση…
Και φτάνει η στιγμή του Λυκείου… Εκεί πλέον θα προετοιμαστεί αποκλειστικά για τη μεγάλη πρόκληση που ακούει στο όνομα Πανελλήνιες. Από νωρίς θα επιλέξει εκείνο το χώρο που θα το εκφράζει περισσότερο και θα είναι πιο προσιτός στους στόχους του. Άθελά του ενδεχομένως θα υποχρεωθεί να παραγκωνίσει κάποια μαθήματα, θυσιάζοντάς τα στο βωμό της εξειδίκευσης των γνώσεων που υπαγορεύει το σύστημα. Κι αρχίζει ο αγώνας…
Από την Α’ κιόλας Λυκείου προετοιμάζεται πυρετωδώς. Σκοπός να μην υπάρξει κανένα κενό, όταν φτάσει η στιγμή της κρίσης. Τα πρώτα διστακτικά βήματα που θα καθορίσουν την επιλογή μαθημάτων, ενδιαφερόντων, σχολών. Αρχίζει να συνειδητοποιεί σιγά – σιγά ότι τα γυμνασιακά χρόνια έχουν περάσει ανεπιστρεπτί κι ότι οι υποχρεώσεις πολλαπλασιάζονται με φρενήρεις ρυθμούς. Όλοι γύρω του διαρκώς του το υπενθυμίζουν. Δείχνει ξαφνικά να μεγαλώνει στα μάτια όλων. Στα δικά του όμως;
Η πορεία προς το όνειρο συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς. Προς το τέλος της Α’ λυκείου κάτι καινούριο κάτι την παρουσία του στη ζωή του. Η ανάγκη θερινής προετοιμασίας. Το καλοκαίρι αλλάζει μορφή. Κάτι νέο εισβάλλει, διαταράσσοντας τη νωθρότητα, τη χαλάρωση και την ανεμελιά των προηγούμενων καλοκαιριών. Πλέον η μαθητική τσάντα δεν παροπλίζεται, αναμένοντας τις πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη, αλλά ντύνεται κι αυτή με καλοκαιρινά χρώματα, προκειμένου να συντροφεύσει το παιδί στις καλοκαιρινές του υποχρεώσεις.
Φτάνουμε αισίως στη Β’ λυκείου. Οι επιλογές έχουν γίνει. Η προετοιμασία εστιάζεται πλέον σε συγκεκριμένα αντικείμενα – μαθήματα. Που ώρα για σφαιρικές γνώσεις… Οι εξωσχολικές δραστηριότητες – πέραν του φροντιστηρίου – σιγά – σιγά περιορίζονται, μέχρι να εξαλειφθούν παντελώς. Και ο ελεύθερος χρόνος; Κι αυτός, παρασυρμένος από το γενικότερο πνεύμα, περιορίζεται δραστικά στα πλέον αναγκαία. Σκοπός η είσοδος στη Γ’ Λυκείου, με όσο το δυνατόν λιγότερα κενά κι ελλείψεις.
Φτάνει η στιγμή της Γ’ Λυκείου. Χρόνια τώρα έβλεπε άλλα παιδιά αυτής της τάξης και φάνταζαν θεόρατα στα μάτια του. Τώρα πλέον το ίδιο φαντάζει θεόρατο στα μάτια άλλων. Αυτό που φοβόταν χρόνια τώρα, ψιθυρίζοντας «έχουμε ακόμη χρόνια μπροστά μας», του κτυπάει την πόρτα. Καλείται πλέον να μεγαλώσει απότομα. Να τα βρει με τον εαυτό του και να θέσει προτεραιότητες. Αν δεν το κάνει απειλείται. Τώρα πλέον δε συναγωνίζεται τον παλιό του εαυτό, αλλά άλλους. Πρέπει να τους προσπεράσει, ώστε να καταλάβει την πολυπόθητη θέση στη σχολή της αρεσκείας του. Θα τα καταφέρει; Άγνωστο. Ξαφνικά βλέπει γύρω του να συνωστίζονται πολλοί, προσπαθώντας καθημερινά να του υπενθυμίζουν με πολλούς και διάφορους τρόπους τις υποχρεώσεις του. Βαρύ το φορτίο και πρέπει να το αντέξει. Είναι εύκολο όμως για ένα παιδί – γιατί ακόμη παιδί είναι – αυτής της ηλικίας να επωμιστεί ένα τόσο βαρύ φορτίο; Το μέλλον θα το δείξει…
Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος
♦ Αν θέλετε να ενημερώνεστε μέσω facebook για όλες τις νέες δημοσιεύσεις, ακολουθήστε τη σελίδα μας επιλέγοντας τον σύνδεσμο • schooltime