«Το κοινωνικό σχολείο προ των πυλών»
Γράφει ο Άρης Ιωαννίδης
Ξεκινώ το κείμενο με μία απλή, απλοϊκή θα έλεγα και συνάμα εύλογη απορία: το σχολείο ως θεσμός ανέκαθεν δεν εξυπηρετούσε τις ευρύτερες ανάγκες της κοινωνίας, βοηθώντας παράλληλα το παιδί στα πρώτα βήματα κοινωνικοποίησής του; Τι το αυτονόητο, απ’ το να είναι το σχολείο κοινωνικό; Γιατί, λοιπόν, το τελευταίο διάστημα γίνεται τόσο πολύς λόγος για κάτι που πρέπει εκ των πραγμάτων να θεωρείται δεδομένο;
Το σχολείο, λοιπόν, κι επίσημα «βαπτίστηκε» κοινωνικό… Μακάρι, όντως οι στόχοι που έθεσαν οι «νονοί» του νέου σχολείου να υλοποιηθούν, καθώς το μόνο που πλέον δείχνει να δεσπόζει στο σχολείο του 21ου αιώνα είναι το ανηλεές κυνήγι του βαθμού, ως εισιτήριο για το μέλλον… Όμως, πράγματι, υπάρχουν ανάγκες που καθημερινά η σκληρή πραγματικότητα της κοινωνίας μας φέρνει στο φως, καθιστώντας το νέο ρόλο του σχολείο επιτακτικό.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τις εξαγγελίες των αρμοδίων , οι άξονες δράσης του «κοινωνικού σχολείου» θα είναι οι εξής: καταπολέμηση της βίας, του ρατσισμού, του χουλιγκανισμού και της εγκληματικότητας, καταπολέμηση του φαινομένου της παχυσαρκίας, σεξουαλική αγωγή, διατροφή, ενημέρωση και λήψη μέτρων για μολυσματικές ασθένειες, καταπολέμηση του εθισμού στο αλκοόλ, το κάπνισμα και τα ναρκωτικά, η ανάπτυξη του προγράμματος «ΕΥΖΗΝ», η λειτουργία του προγράμματος «Kids Athletics» του ΣΕΓΑΣ σε όλα τα σχολεία της χώρας και η εισαγωγή των εννοιών του Ολυμπισμού και των Εικαστικών στην εκπαίδευση. Και μάλιστα – όπως μας υποσχέθηκαν – μέχρι την έναρξη του νέου σχολικού έτους (2014-15) όλα θα είναι έτοιμα, ώστε το νέο «κοινωνικό σχολείο» να μπει στη ζωή μας !
Πραγματικά, ερχόμενοι σ’ επαφή με το πιο υγιές – ακόμη τουλάχιστον – κομμάτι της κοινωνίας μας, που δεν είναι άλλο από τους νέους, διαπιστώνουμε μετά λύπης ότι όντως πολλά από αυτά που υπόσχονται ότι θα «καταπολεμήσουν» με την πολύτιμη αρωγή του νέου «κοινωνικού σχολείου» απειλούν τη νεολαία μας. Ποιος μπορεί να αγνοήσει τα φαινόμενα σχολικής βίας, που πλέον αποτελούν μέρος της καθημερινότητας πολλών σχολείων μας; Πώς μπορούμε να γυρίσουμε επιδεικτικά την πλάτη μας στα αποτελέσματα ερευνών που καταδεικνύουν ανησυχητικά νούμερα εκτρώσεων και διάφορων μολυσματικών ασθενειών σε μικρές ηλικίες; Πώς θα αγνοήσουμε το γεγονός ότι το μάθημα της Φυσικής Αγωγής αποτελεί – σε πολλές περιπτώσεις – την «ώρα του παιδιού» και τίποτα περισσότερο, ενώ η σχέση του μαθητή –τριας με τον αθλητισμό είναι συνήθως επιδερμική; Όσον αφορά, βέβαια, την ανάπτυξη του προγράμματος «ΕΥΖΗΝ», ίσως θα ήταν θεμιτό να γίνει μια εις βάθος έρευνα του θέματος κι όχι μια απλή καταγραφή στοιχείων του μαθητή, όπως μέτρηση ύψους και βάρους…
Το «κοινωνικό σχολείο», λοιπόν, είναι προ των πυλών. Το αν θα πετύχει τους στόχους του αβέβαιο. Ίσως, όμως, πρέπει να αναζητήσουμε τους λόγους μιας ενδεχόμενης αποτυχίας του και σε άλλους παράγοντες εκτός των τειχών του. Το γεγονός ότι αντιμετωπίζουμε τον (την) έφηβο ως μικρό παιδί, εθελοτυφλώντας μπροστά στις βιολογικές – και μη –ανάγκες του, που η ηλικία του ορίζει, μας καθιστά υπεύθυνους κυρίως ως γονείς. Αδυνατούμε να δεχθούμε πολλές φορές ότι το παιδί μας «μεγαλώνει», περιβάλλοντάς το με ένα πλέγμα υπερπροστασίας, που αντί να το προστατεύσει το αφήνει εκτεθειμένο σε πολλούς κινδύνους. Δε θέλουμε να δεχθούμε ότι ίσως και το δικό μας παιδί είναι υποκινητής κρουσμάτων βίας, ρατσισμού … επιρρίπτοντας τη λίθο του αναθέματος σε άλλους, παρουσιάζοντας το «βλαστάρι» μας ως θύμα. Άθελά μας γινόμαστε αρνητικά πρότυπα, επιδιδόμενοι με πάθος σε κάθε είδους κατάχρηση, καπνίζοντας αρειμανίως, καταναλώνοντας μεγάλες ποσότητες φαγητού ή και αλκοόλ, φερόμενοι ρατσιστικά ή υποτιμητικά σε διάφορες πληθυσμιακές ή μειονοτικές ομάδες …
Ας βοηθήσουμε εν κατακλείδι , ο καθένας με τον τρόπο του, το δύσκολο πραγματικά ρόλο που καλείται να διαδραματίσει το νέο «κοινωνικό σχολείο», στο πλαίσιο πάντα της σωστής κοινωνικοποίησης του παιδιού…
