«Γιορτή Κερασιού στο Μεταξοχώρι Αγιάς»
Του Νίκου Γουργιώτη
Πανέτοιμο για άλλη μια χρονιά είναι το Μεταξοχώρι της Αγιάς για να τιμήσει τον μόχθο των παραγωγών του κερασιού, που αποτελεί ένα από τα βασικά προϊόντα της περιοχής.
Έτοιμο ξανά, μέσω των ποιοτικών εκδηλώσεων που έχει ετοιμάσει ο Δήμος Αγιάς σε συνεργασία με το Τοπικό Συμβούλιο και με τον ανέκαθεν δραστήριο Πολιτιστικό Εξωραϊστικό Σύλλογο του χωριού, να δώσει στους επισκέπτες του, απλόχερα, εικόνες πολιτισμού και παράδοσης.
Άλλωστε, από μόνο του το Μεταξοχώρι, η παλιά Ρέτσιανη, αποτελεί μια αξιοζήλευτη εστία πολιτισμού. Πρόκειται για το χωριό του λόγιου Θεόδωρου Χατζημιχάλη (1871-1931), ανθρώπου σημαντικότατου, που άφησε πίσω του πλήθος λόγων, ιστορικών αφηγημάτων, λαογραφικών και αρχαιολογικών στοιχείων, βιογραφικών, πολύστιχων ποιημάτων ηθικοδιδακτικού και πατριωτικού περιεχομένου. Πρόκειται για ένα από τα ομορφότερα και πιο γραφικά χωριά του νομού Λάρισας, στα πόδια του οποίου απλώνεται το πλούσιο και εύφορο Δώτιο Πεδίο. Χτισμένο αμφιθεατρικά στις πλαγιές του Κισσάβου, καταπράσινο, χωρισμένο στα δύο από μια ρεματιά κατάφυτη από πανύψηλα πλατάνια, σαγηνεύει τον καθένα που θα βρεθεί εκεί. Γεμάτο από καλντερίμια και καταπληκτικά, παραδοσιακής αρχιτεκτονικής αρχοντικά, γεμάτο από παλιές εκκλησιές που κρύβουν ανεκτίμητους θρησκευτικούς θησαυρούς. Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς… Τον κεντρικό Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής με το πυργοειδές του κωδωνοστάσιο και το θαυμαστό του τέμπλο, την Ιερά Μονή των Εισοδίων της Θεοτόκου με το ξυλόγλυπτο τέμπλο της, τη Μονή του Αγίου Γεωργίου με τις εξαιρετικές της τοιχογραφίες, τον μουσειακό Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου με τις μεγάλης αξίας εικόνες που διαθέτει, την Μονή του Αγίου Ευσταθίου απ’ όπου κανείς μπορεί να θαυμάζει τις λιθόκτιστες καμάρες που κάποτε χρησίμευαν για να στηρίζουν τους σωλήνες που μετέφεραν το νερό στον χώρο της Μονής ή το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία που δεσπόζει από ψηλά της όλης περιοχής;
Η ομορφιά του Μεταξοχωρίου και το γαλήνιο του περιβάλλον είναι αυτά που το έκαναν να αποτελεί τα τελευταία σαράντα χρόνια θέρετρο γνωστών ανά την Ελλάδα ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών. Οι Μάριος και Γιάννης Βατζιάς η Άννα Παρλαπάνου, η Κάτια Αντωνοπούλου, ο Παντελής Καλιότσος, ο Γιάννης Κοντός, η Άννα Βαγενά, ο Λουκιανός Κηλαηδόνης, οι Μέντης (Μποστ) και Γιάννης Μποσταντζόγλου, ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, η Ρένα Αγγουρίδου, η Αλίκη Γεωργούλη, ο Γιώργος Αρβανίτης, ο Πέτρος Αμπατζόγλου ήταν ή είναι κάποιοι απ’ αυτούς.
Το Μεταξοχώρι είναι από τα αρχαιότερα χωριά της επαρχίας Αγιάς. Κατά καιρούς έχουν βρεθεί σ’ αυτό επιτύμβιες στήλες των ελληνιστικών και των ρωμαϊκών χρόνων. Η παλιά του ονομασία, Ρέτσιανη, είναι σέρβικη και σημαίνει «χωριό πλάι στο ποτάμι». Το όνομα αυτό κρατήθηκε ως το 1927, οπότε ονομάστηκε Μελίσσι, για μόνο δύο χρόνια. Το έτος 1929 πήρε τη σημερινή του ονομασία από τη βασικότερη τότε παραγωγή του χωριού, το μετάξι.
Οι κάτοικοι είχαν επιδοθεί με ζήλο στην καλλιέργεια αυτή, η οποία τους απέδιδε αρχικά μεγάλο εισόδημα. Οι μεγάλες φυτείες της μουριάς κατέκλυζαν τα χωράφια εκείνα τα χρόνια, γιατί το φύλλωμά τους ήταν απαραίτητη τροφή για την ανάπτυξη του «καματερού», του κουκουλιού. Στον τομέα αυτόν προχώρησαν αρκετά τις βελτιώσεις στην παραγωγή μετά τον ερχομό της οικογένειας Φαβρ και τις γνώσεις που μετέφεραν τόσο για τον μεταξόσπορο, όσο και για τη χρήση μηχανών (ελαιοτριβείο, μηχανή παρασκευής ζημαρικών).
Το επόμενο στάδιο των ντόπιων παραγωγών ήταν η μεταξοσποροπαραγωγή (Τζήμερος, Σουφαράπης κλπ.). Όλα τα σπίτια ήταν βιοτεχνικές μονάδες και σχεδόν όλοι οι κάτοικοι ασχολούνταν με τη διαδικασία της κουκουλοπαραγωγής. Με τη συνύφανση του βαμβακιού και του μεταξιού δημιούργησαν θαυμάσια κεντητά, τσικμέδες και τσεβρέδες, καλής ποιότητας υφαντά φιτιλιά, βαμβακομέταξα υφάσματα για την κατασκευή των καλών ενδυμασιών των κατοίκων. Στην περίοδο όμως 1935-1955 σταδιακά η παραγωγή περιορίστηκε λόγω της πτώσεως των τιμών στη διεθνή αγορά και της εμφάνισης των συνθετικών υλικών.
Σήμερα, η δενδροκαλλιέργεια έχει επικρατήσει πλήρως. Τα περι-βόλια είναι γεμάτα, πλέον, από μηλιές και κερασιές, που προσφέρουν στον αγρότη ένα ικανοποιητικό εισόδημα, όταν η χρονιά είναι καλή.
Ο Δήμος Αγιάς, θέλοντας να διαφημίσει και να προβάλλει το κεράσι, αλλά και να τιμήσει τους κόπους των αγροτών, διοργανώνει το Σαββατοκύριακο 7 και 8 Ιουνίου την 35η Γιορτή Κερασιού. Η γιορτή αυτή, που γίνεται κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια της συγκομιδής, κρατάει από το 1980.
Το πρόγραμμα της φετινής γιορτής περιλαμβάνει:
Σάββατο 7 Ιουνίου
8μμ, άφιξη επισήμων στο Τοπικό Αρχείο – ΓΑΚ Αγιάς. Εγκαίνια έκθεσης καλλιτεχνικών δημιουργιών, ζωγραφικής, αγιογραφίας και κατασκευών, καλλιτεχνών της Αγιάς. Ξενάγηση στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου.
9μμ, αγιασμός, χαιρετισμοί, ομιλίες στην κεντρική πλατεία του χωριού.
10μμ, ξενάγηση στο Παρθεναγωγείο και στην έκθεση ζωγραφικής του εικαστικού τμήματος του Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Αγιωτών «Μιλτιάδης Δάλλας». Ομιλία της κλινικής διαιτολόγου – διατροφολόγου Αθανασίας Γιανναρού, με θέμα «Το κεράσι, το φυσικό υπερφρούτο».
10:30μμ, παρουσίαση παραδοσιακών χορών από τον Μ.Π.Σ. «Μ. Δάλλας» στον αύλειο χώρο του Παρθεναγωγείου.
Κυριακή 8 Ιουνίου
12μ, καλλιτεχνικό εργαστήρι για παιδιά με ζωγραφική και παιχνίδι με τον πυλό στην πλατεία.
9μμ, παρουσίαση εκδήλωσης του Προωδειακού Τμήματος της Μουσικής Σχολής Δήμου Αγιάς και στη συνέχεια μουσική βραδιά από τους καθηγητές της Σχολής στον αύλειο χώρο του Παρθεναγωγείου.
