«Αναδρομή του θεσμού των ευρωεκλογών»
Γράφει η Κατερίνα Φωτιάδου
18 Οκτωβρίου 1981
«Αλλαγή»… Το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία. Ο Ανδρέας Παπανδρέου και το κόμμα του κερδίζουν τις βουλευτικές εκλογές με ποσοστό 48,06%, έναντι 35,86% της ΝΔ και 10,93% του ΚΚΕ.
Ταυτόχρονα διεξάγονται και οι πρώτες ευρωεκλογές, που περνούν απαρατήρητες μπροστά τον εκλογικό θρίαμβο του ΠΑΣΟΚ. Τα αποτελέσματα: ΠΑΣΟΚ 40,12% (10 έδρες), Ν.Δ. υπό τον Γεώργιο Ράλλη 31,34% (8 έδρες), ΚΚΕ 12,84% (3 έδρες), ΚΚΕ Εσωτερικού 5,29% (1 έδρα), ΚΟ.ΔΗ.ΣΟ. 4,25% (1 έδρα), Κόμμα Προοδευτικών 1,95% (1 έδρα), Λοιπά 4,21%.
17 Ιουνίου 1984
Διεξάγονται οι δεύτερες ευρωεκλογές με νικητή και πάλι το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου. Το στοίχημα που είχε βάλει ο πρόεδρος της Ν.Δ. Ευάγγελος Αβέρωφ, να γκρεμίσει το ΠΑΣΟΚ από την πρώτη θέση και να σύρει το ΠΑΣΟΚ σε εκλογές, δεν επαληθεύεται. Ο ίδιος παραιτείται υπέρ του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, παρότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αυξάνει τα ποσοστά του. Το ΠΑΣΟΚ συγκεντρώνει το 41,58% των ψήφων και 10 έδρες. Ακολουθούν: ΝΔ με 38,05% (9 έδρες), ΚΚΕ 11,64% (3 έδρες), ΚΚΕ Εσωτερικού 3,42% (1 έδρα), ΕΠΕΝ 2,29% (1 έδρα) και λοιπά 3,02%.
18 Ιουνίου 1989
Διενεργούνται ταυτόχρονα εθνικές εκλογές και ευρωεκλογές Το σκάνδαλο Κοσκωτά φέρνει στην πρώτη θέση την Ν.Δ. του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη με το 44,2% των ψήφων, χωρίς να σχηματίζει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Ακολουθούν το ΠΑΣΟΚ με 39,1% και ο ενιαίος Συνασπισμός με 13,1%. Στις ευρωεκλογές, η Ν.Δ. είναι και πάλι πρώτο κόμμα με 40,4% (10 έδρες) έναντι 35,9% του ΠΑΣΟΚ (9 έδρες) και 14,3% του Συνασπισμού (4 έδρες) και 1,36% της ΔΗΑΝΑ (1 έδρα).
12 Ιουνίου 1994
Περίπου ένα χρόνο μετά την επάνοδό του στην εξουσία, το ΠΑΣΟΚ επιβεβαιώνει την πρωτοκαθεδρία του και στις ευρωεκλογές, λαμβάνοντας ποσοστό 37,6% και 10 έδρες. Ακολουθούν: Ν.Δ. υπό τον Μιλτιάδη Έβερτ 32,6% (9 έδρες), Πολιτική Άνοιξη 8,6% (2 έδρες), ΚΚΕ 6,2% (2 έδρες) και Συνασπισμός 6,2% (2 έδρες).
13 Ιουνίου 1999
Η Ν.Δ. υπό τον Κώστα Καραμανλή επικρατεί στις ευρωεκλογές με ποσοστό 36% και λαμβάνει 9 έδρες. Ακολουθούν: ΠΑΣΟΚ 32,9% (9 έδρες), το ΚΚΕ 8,6% (3 έδρες), το ΔΗΚΚΙ 6,8% (2 έδρες) και ο Συνασπισμός 5,1% (2 έδρες). Η Ν.Δ. θέτει θέμα εκλογών, αλλά θα τις χάσει στις 9 Απριλίου του 2000 από το ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη. Στις ευρωεκλογές του 1999 ο δικομματισμός συγκεντρώνει τα χαμηλότερα ποσοστά του από το 1981 (68,9%).
13 Ιουνίου 2004
Άνετη νίκη της Νέας Δημοκρατίας, όπως αναμενόταν. Πρώτες γκρίνιες στο ΠΑΣΟΚ για τον Γιώργο Παπανδρέου, που υπέστη τη δεύτερη ήττα του ως αρχηγός του κινήματος, μετά απ’ αυτή στις βουλευτικές εκλογές της 7ης Μαρτίου. Άνοδος του ΚΚΕ σε σχέση με τις Ευρωεκλογές του 1999, πτώση του ΣΥΝ και είσοδος του ΛΑΟΣ στην Ευρωβουλή, μετά την αποτυχία στις εθνικές εκλογές. Κραταιός ο δικομματισμός, που ανέκαμψε μετά την υποχώρηση του 1999. Τα αποτελέσματα: ΝΔ 43,03%, ΠΑΣΟΚ 34,01%, ΚΚΕ 9,48%, ΣΥΝ 4,16%, ΛΑΟΣ 4,12%, Λοιπά 5, 21%. Η Νέα Δημοκρατία εξασφάλισε 11 έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο (Ιωάννης Βαρβιτσιώτης, Αντώνης Σαμαράς, Αντώνης Τρακατέλλης, Γιώργος Δημητρακόπουλος, Κων/νος Χατζηδάκης, Ρόδη Κράτσα, Γιάννης Γκλαβάκης, Μαρία Παναγιωτοπούλου, Γιώργος Παπαστάμκος, Νικόλαος Βακάλης, Μανώλης Μαυρομάτης), το ΠΑΣΟΚ 8 (Μαίρη Ματσούκα, Σταύρος Λαμπρινίδης, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, Σταύρος Αρναουτάκης, Κατερίνα Μπατζελή, Πάνος Μπεγλίτης, Ευαγγελία Τσαμπάζη, Νίκος Σηφουνάκης), το ΚΚΕ 3 (Αθανάσιος Παφίλης, Διαμάντω Μανωλάκου, Γιώργος Τούσσας), ο ΣΥΝ 1 (Δημήτριος Παπαδημούλης) και ο ΛΑΟΣ 1 (Γιώργος Καρατζαφέρης).
7 Ιουνίου 2009
H νίκη του ΠΑΣΟΚ, για πρώτη φορά μετά το 2000, σημάδεψε την εκλογική αναμέτρηση. Στα χαρακτηριστικά των Ευρωεκλογών, η πρωτοφανής αποχή που έφθασε το 47,4%, η άνοδος του ΛΑΟΣ και η είσοδος των Οικολόγων-Πράσινων στην Ευρωβουλή. Στο σύνολο της Επικράτειας τα κόμματα έλαβαν: ΠΑΣΟΚ 36,7% (8 έδρες), ΝΔ 32,3% (8 έδρες), ΚΚΕ 8,4% (2 έδρες), ΛΑΟΣ 7,2% (2 έδρες), ΣΥΡΙΖΑ 4,7% (1 έδρα), Οικολόγοι-Πράσινοι 3,5% (1 έδρα), Λοιπά 7,1%.
«Λαϊκή απαίτηση οι εκλογές» ήταν η πρώτη δήλωση του νικητή των εκλογών Γιώργου Παπανδρέου. «Πορευόμαστε με μοναδική πυξίδα την υπευθυνότητα. Με υπευθυνότητα χειριζόμαστε τη μεγάλη διεθνή κρίση και τις συνέπειές της» τόνισε ο πρωθυπουργός και ηγέτης της Νέας Δημοκρατίας Κώστας Καραμανλής.
Οι εκλεγέντες Έλληνες Ευρωβουλευτές ανά κόμμα:
ΠΑΣΟΚ: Γιώργος Παπακωνσταντίνου, Συλβάνα Ράπτη, Σταύρος Λαμπρινίδης, Χρυσούλα Σαάτσογλου- Παλιαδέλη, Γιώργος Σταυρακάκης, Μαριλένα Κοππά, Άννυ Ποδηματά, Κρίτων Αρσένης
ΝΔ: Μαριέττα Γιαννάκου, Ρόδη Κράτσα, Γιώργος Παπαστάμκος Κώστας Πουπάκης, Θόδωρος Σκυλακάκης, Γιώργος Κουμουτσάκος, Γιώργος Παπανικολάου, Γιάννης Τσουκαλάς.
ΚΚΕ: Θανάσης Παφίλης Γιώργος Τούσσας
ΛΑΟΣ: Νίκη Τζαβέλλα, Θανάσης Πλεύρης
ΣΥΡΙΖΑ: Νίκος Χουντής
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ – ΠΡΑΣΙΝΟΙ: Μιχάλης Τρεμόπουλος
Οι ευρωεκλογές που θα διεξαχθούν τον Μάιο του 2014, θα δώσουν στους ψηφοφόρους τη δυνατότητα να επηρεάσουν τη μελλοντική πολιτική πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκλέγοντας τους 751 βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που θα εκπροσωπήσουν τα συμφέροντά τους για την επόμενη πενταετία.
Κάθε κράτος-μέλος εφαρμόζει τους δικούς του εκλογικούς νόμους και αποφασίζει την ημερομηνία για τη διεξαγωγή των εκλογών επιλέγοντας μια ημέρα από τις 22 έως τις 25 Μαΐου 2014. Οι Κύπριοι ψηφοφόροι θα αναδείξουν 6 μέλη του ΕΚ στις 25 Μαΐου. Τα αποτελέσματα από το σύνολο των 28 κρατών-μελών θα ανακοινωθούν το βράδυ της Κυριακής 25 Μαΐου.
Από τον Ιούλιο του 2013 που εντάχθηκε η Κροατία στην ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απαρτίζεται από 766 βουλευτές. Ωστόσο, στις εκλογές του 2014 ο αριθμός αυτός θα μειωθεί στους 751 βουλευτές και θα διατηρηθεί στο ίδιο επίπεδο και στο μέλλον. Οι 751 βουλευτές του ΕΚ θα εκπροσωπούν περισσότερους από 500 εκατομμύρια πολίτες σε 28 κράτη-μέλη. Βάσει των Συνθηκών της ΕΕ, οι έδρες κατανέμονται μεταξύ των κρατών σύμφωνα με την αρχή της «φθίνουσας αναλογικότητας», το οποίο σημαίνει ότι οι χώρες με μεγαλύτερο πληθυσμό διαθέτουν περισσότερες έδρες από τις μικρότερες χώρες, αλλά και ότι οι μικρότερες χώρες διαθέτουν μεγαλύτερο αριθμό εδρών σε σχέση με εκείνον που θα διέθεταν εάν εφαρμοζόταν αυστηρή αναλογικότητα.
Καθώς η Ένωση καταβάλλει προσπάθειες για να εξέλθει από την οικονομική κρίση και οι ηγέτες της προβληματίζονται σχετικά με το πώς θα κινηθούν στο μέλλον, οι προσεχείς εκλογές αναδεικνύονται ως οι σημαντικότερες ευρωεκλογέςπου έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα.
Με τις εκλογές αυτές θα δοθεί η δυνατότητα στους ψηφοφόρους να εκφράσουν όχι μόνο τη γνώμη τους για τις προσπάθειες των ηγετών της ΕΕ να αντιμετωπίσουν την κρίση στη ζώνη του ευρώ, αλλά και την άποψή τους όσον αφορά στα σχέδια για μεγαλύτερη οικονομική και πολιτική ολοκλήρωση. Επιπλέον, πρόκειται για τις πρώτες εκλογές που διενεργούνται από την εκχώρηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σειράς σημαντικών νέων εξουσιών, βάσει της Συνθήκης της Λισαβόνας του 2009.
Μια βασική αλλαγή που εισήγαγε η εν λόγω Συνθήκη είναι ότι το φθινόπωρο του 2014, όταν τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα διορίσουν τον/τη νέο/νέα Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που θα διαδεχθεί τον Jose Manuel Barroso, θα πρέπει, για πρώτη φορά, να λάβουν υπόψη τα αποτελέσματα των εκλογών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το νέο Κοινοβούλιο πρέπει να εγκρίνει τον/την εν λόγω υποψήφιο/υποψήφια: ουσιαστικά, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη Συνθήκη, «εκλέγει» τον/την Πρόεδρο της Επιτροπής. Αυτό σημαίνει ότι οι ψηφοφόροι έχουν σαφή λόγο στην επιλογή του επικεφαλής της κυβέρνησης της ΕΕ.
Οι νέοι πολιτικοί συσχετισμοί που θα προκύψουν από τις εκλογές θα διαμορφώσουν επίσης την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την επόμενη πενταετία σε διάφορους τομείς, από την ενιαία αγορά μέχρι τις πολιτικές ελευθερίες. Το Κοινοβούλιο, το οποίο είναι το μοναδικό άμεσα εκλεγόμενο θεσμικό όργανο της ΕΕ, αποτελεί πλέον βασική συνιστώσα του ευρωπαϊκού συστήματος λήψης αποφάσεων και έχει ισότιμο λόγο με τα εθνικά κοινοβούλια για όλα σχεδόν τα νομοθετήματα της ΕΕ.
________________________________
Πηγές
Εκλογές 2014/ Ευρωπαικό Κοινοβούλιο
