Πάτροκλος Παπαδάκης

Του ψυχολόγου Πάτροκλου Παπαδάκη

Ίσως να νιώθετε απελπισία και απόγνωση. Να πιστεύετε πως δεν αξίζετε τίποτα και να νομίζετε πως είσαστε αποτυχημένοι. Να κάνετε σκέψεις αυτοκτονίας επειδή νιώθετε πως βρίσκεστε σε αδιέξοδο. Να νιώθετε θυμό, οργή ή φόβο. Τότε μπορεί να πάσχετε από κατάθλιψη, μια ψυχική διαταραχή που πλήττει εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Μάθετε γι’ αυτήν.

Τι είναι κατάθλιψη

Κατάθλιψη δε σημαίνει κακή διάθεση, μελαγχολία ή θλίψη. Είναι πολύ περισσότερα και πολύ πιο έντονα. Η κατάθλιψη είναι μια ψυχική διαταραχή που αλλάζει ολόκληρη τη ζωή του ανθρώπου και επηρεάζει το σώμα, το συναίσθημα και τη σκέψη του.

Τα συμπτώματα της κατάθλιψης

Εμφανίζονται διαφορετικά σε κάθε άνθρωπο. Πολλές φορές μάλιστα η καταθλιπτική διάθεση μπορεί να μην είναι εμφανής ή ακόμα και να απουσιάζει.

  • Συναίσθημα: καταθλιπτική διάθεση, ανηδονία και άγχος.
  • Αυτόνομο νευρικό σύστημα: διαταραχή του ύπνου και της όρεξης, αίσθημα κόπωσης, ελάττωση της σεξουαλικής διάθεσης και ψυχοκινητική επιβράδυνση ή διέγερση.
  • Κινητοποίηση: απώλεια του ενδιαφέροντος, απελπισία και αυτοκτονικές σκέψεις ή σκέψεις θανάτου.
  • Σκέψη και αντίληψη: χαμηλή αυτοεκτίμηση, δυσκολία στη συγκέντρωση, ψυχωσικά συμπτώματα σε βαριά κατάθλιψη.
  • Σωματικά ενοχλήματα: υπάρχει πλήθος σωματοποιημένων συμπτωμάτων, όπως κράμπες, ναυτία, πονοκεφάλους, εμετός, πόνοι στο στήθος κ.ά., που δεν έχουν κάποια σωματική ερμηνεία.

Που οφείλεται η κατάθλιψη

Τις περισσότερες φορές η απάντηση είναι δύσκολη, αλλά και αρκετά πολύπλοκη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπάρχει μόνο μία αιτία, αλλά ένας συνδυασμός παραγόντων οι οποίοι συμβάλλουν στην εμφάνισή της.

  • Βιολογικοί παράγοντες: Οι αλλαγές που παρατηρούνται στον εγκέφαλο και σε νευροχημικό επίπεδο, η ύπαρξη γονιδιακής προδιάθεσης και η βιοψυχοκοινωνική ανάπτυξη του ατόμου που επηρεάζεται από τους ψυχοπιεστικούς παράγοντες που βιώνει στη ζωή του, αποτελούν δείκτες υψηλού κινδύνου.
  • Ψυχολογικοί παράγοντες: Ακόμα κι αν δεν υπάρχει η βιολογική προδιάθεση για την εμφάνιση κατάθλιψης υπάρχουν σημαντικοί ψυχολογικοί παράγοντες, είτε στα πρώιμα παιδικά χρόνια, είτε στην ενήλικη ζωή που μπορεί να επιδράσουν, όπως παιδικά βιώματα, τραύματα, κακοποίηση, απώλεια, έντονη συναισθηματική πίεση, εργασιακή απόλυση, αρνητικές πεποιθήσεις, χαμηλή αυτοεκτίμηση κ.ά.
  • Κοινωνικοί παράγοντες: Η κοινωνική, πολιτική και οικονομική κατάσταση που επικρατεί στην κοινωνία, το οικογενειακό περιβάλλον, τα κοινωνικά στερεότυπα που υπάρχουν, ειδικά σε μικρές και κλειστές κοινωνίες, αλλά και οι κοινωνικοί ρόλοι που μαθαίνουν οι άνθρωποι ότι πρέπει να αναλάβουν μπορεί να αποτελέσουν πιεστικούς παράγοντες.

Η θεραπεία της κατάθλιψης

Μπορεί να πιστεύεται λανθασμένα πως η κατάθλιψη δεν θεραπεύεται. Σήμερα όμως η αντιμετώπισή της μέσα από τις διάφορες θεραπευτικές τεχνικές είναι πολύ αποτελεσματική. Συνήθως ακολουθείται ένας συνδυασμός ψυχοθεραπείας και φαρμακοθεραπείας σε συνεργασία ψυχολόγου και ψυχιάτρου.

  • Ψυχοθεραπεία: Μέσα από ατομική ή ομαδική ψυχοθεραπεία θα βελτιώσετε την αυτοεκτίμησή σας, θα αντιμετωπίσετε προβλήματα όπως την απώλεια ή ένα τραυματικό γεγονός και θα αλλάξετε τις αρνητικές πεποιθήσεις σας. Μπορείτε να μάθετε να αναγνωρίζετε τον δυσλειτουργικό αρνητικό τρόπο σκέψης σας και να αλλάξετε τον τρόπο που ερμηνεύετε τις καταστάσεις και τις σχέσεις γύρω σας. Δεν θα μοιάζουν όλα απειλητικά και απογοητευτικά και θα ξαναβρείτε την ελπίδα μέσα από την ενδυνάμωση του εαυτού σας και τη θέσπιση νέων στόχων. Συχνά γίνεται και ψυχοκοινωνική παρέμβαση στο οικογενειακό περιβάλλον του ατόμου που πάσχει από κατάθλιψη με στόχο την ενημέρωση και την εκπαίδευση της οικογένειας ώστε να το αντιμετωπίζουν διαφορετικά και να ενισχυθούν οι δεσμοί προκειμένου να υπάρξει το κατάλληλο υποστηρικτικό περιβάλλον.
  • Φαρμακοθεραπεία: Η χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων δεν είναι εθιστική, όπως στο παρελθόν και βελτιώνει τη διάθεση, την προσοχή, τον ύπνο, την κινητοποίηση κ.ά.

10 βήματα για να αντιμετωπίσετε την κατάθλιψη

  1. Αναγνωρίστε τις αρνητικές σκέψεις και προσπαθήστε να τις αλλάξετε.
  2. Ξεπεράστε τη ντροπή και μιλήστε για όσα νιώθετε.
  3. Εμπιστευτείτε τους ανθρώπους γύρω σας.
  4. Βρείτε κίνητρα να ζήσετε.
  5. Προγραμματίστε θετικές κι ευχάριστες δραστηριότητες.
  6. Βελτιώστε την ποιότητα του φαγητού και του ύπνου σας.
  7. Ξεκινήστε κάποια σωματική δραστηριότητα.
  8. Μάθετε να χαλαρώνετε.
  9. Μιλήστε κολακευτικά για τον εαυτό σας.
  10. Απευθυνθείτε σε ένα ειδικό προκειμένου να λάβετε τη σωστή και επιστημονική βοήθεια.

Πάτροκλος Παπαδάκης*
Ψυχολόγος

Επιμέλεια κειμένου: Φίλια Μητρομάρα – Δημοσιογράφος

Ακολουθήστε την επίσημη σελίδα μας στο facebook schooltime για να βλέπετε τις σημαντικότερες ειδήσεις στη ροή του schooltime.gr

Ακολουθήστε μας στο facebook