Διαγώνισμα, (α 109-225) Οδύσσεια Α’ Γυμνασίου
Χύθηκε τότε, ακροπατώντας τις κορφές του Ολύμπου,
και βρέθηκε μεμιάς στο δήμο της Ιθάκης, να στέκει
στην εξώθυρα του Οδυσσέα, πατώντας το κατώφλι της αυλής του.
Με το χαλκό κοντάρι της στο χέρι, πήρε τη μορφή ενός ξένου˙
κι ολόιδια με τον Μέντη, άρχοντα των Ταφίων, έπεσε πάνω στους αγέρωχους
μνηστήρες˙
που εκεί μπροστά στις πύλες του σπιτιού, έβρισκαν
ευχαρίστηση παίζοντας πεσσούς, σε τομάρια βοδιών καθισμένοι,
που τα σφάξαν οι ίδιοι.
Κήρυκες και παιδόπουλα πρόθυμα τους υπηρετούσαν:
άλλοι να σμίγουν σε κρατήρες με νερό κρασί, άλλοι να πλένουν
τα τραπέζια με σφουγγάρια τρυπητά και να τα στήνουν,
κάποιοι να κομματιάζουν άφθονα τα κρέατα.
Έβλεπε με τα μάτια της ψυχής του τον πατέρα του ένδοξο:
αν ξαφνικά γύριζε πίσω˙ αν τους μνηστήρες πετούσε έξω από το παλάτι˙
αν έπαιρνε ο ίδιος πάλι την αρχή στα χέρια του, και μέσα στα αγαθά του
βασίλευε σαν πρώτα…
Το όραμα αυτό ανέβαινε στο νου του, πλάι στους μνηστήρες –
κι είδε την Αθηνά. Ευθύς προς την αυλόθυρα έτρεξε, γιατί
τον έπιασε η ντροπή, να στέκει τόσην ώρα στην πόρτα του ένας ξένος.
Κοντά της στάθηκε, της έσφιξε το χέρι το δεξί, με τ’ άλλο
Πήρε το χάλκινο κοντάρι της, ύστερα την προσφώνησε μιλώντας,
και πέταξαν τα λόγια του σαν πουλιά:
«Ξένε μου, καλωσόρισες, έλα να σε φιλέψουμε, κι αφού το δείπνο μας χορτάσεις,
τότε μας λες τον λόγο της επίσκεψής σου».
Είπε και τράβηξε μπροστά˙ η Αθηνά Παλλάδα, λάμποντας τα μάτια,
ακολουθούσε, κι οι δυο τους μπήκαν στο μεγάλο δώμα.
Το δόρυ της μετέφερε, για να στήσει σε ψηλή κολώνα,
το ’βαλε μέσα στην καλοξυσμένη θήκη, όπου και τ’ άλλα δόρατα
περίμεναν, άνεργα και πολλά, του καρτερόψυχου Οδυσσέα.
Ύστερα την οδήγησε σε θρόνο να καθίσει, λεπτουργημένο κι όμορφο,
πάνω του απλώνοντας ύφασμα μαλακό, και στήριγμα στα πόδια της
έσυρε το σκαμνί.
Έφερε πλάι της και το δικό του στολισμένο κάθισμα,
παράμερα από του μνηστήρες, μήπως κι ο ξένος, με τους ξιπασμένους,
χάσει το κέφι του και δε χαρεί το φαγητό
– ήθελε εξάλλου να ρωτήσει και για τον πατέρα του
που χρόνια τώρα έλειπε στα ξένα.
Ερωτήσεις:
Να εντοπίσετε στο απόσπασμα μία αλλαγή σκηνής και δύο εικόνες. (παραπομπή σε στίχους)
3 μονάδες
Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λάθος;
i. Ο Τηλέμαχος ντρέπεται για τον αδύναμο χαρακτήρα του.
ii. Στο απόσπασμα έχουμε το φαινόμενο της ενανθρώπισης
iii. Ο Τηλέμαχος ακολουθεί το τυπικό της φιλοξενίας.
iv. Οι μνηστήρες συμπεριφέρονται όπως αρμόζει σε φιλοξενούμενους.
v. Ο Τηλέμαχος καταλαβαίνει πως ο ξένος είναι η Αθηνά.
5 μονάδες
Πώς θα χαρακτηρίζατε τους μνηστήρες και από πού βγάζετε το συμπέρασμά σας;
3 μονάδες
Αφού διαβάσετε τους στίχους 129 – 132 να γράψετε τα συναισθήματα του Τηλέμαχου.
3 μονάδες
Να εντοπίσετε στο απόσπασμα τρεις τυπικές εκφράσεις.
3 μονάδες
Στο απόσπασμα που σας δόθηκε ποιες είναι οι ενέργειες του Τηλέμαχου που επιβεβαιώνουν ότι ακολουθεί την τυπική φιλοξενία;
3 μονάδες
Επιμέλεια: φιλολογικό…Δράμα
Άδειες: Το εκπαιδευτικό υλικό δημοσιεύεται στο schooltime.gr με την άδεια του δικτυακού τόπου «φιλολογικό…Δράμα».
Σημείωση: Το εκπαιδευτικό υλικό είναι μια ευγενική παραχώρηση στη σελίδα μας του δικτυακού τόπου «φιλολογικό…Δράμα». Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τον υπεύθυνο λειτουργίας του, κ. Σωτήρη Γκαρμπούνη.
