Αρχαία Ελληνικά Α’ Γυμνασίου – Ενότητα 5η: Ασκήσεις ετυμολογικού και γραμματικού περιεχομένου

Της Δήμητρας Ιωαννίδου

Ετυμολογικά

1. Να κατατάξετε τα παρακάτω ουσιαστικά σε μια από τις κατηγορίες που δίνονται στην παρένθεση (παρώνυμα, εθνικά, πατρωνυμικά):

σκαπανεύς, Ἀβδηρίτης, Ἀτρείδης, Θηβαῖος, δεσμώτης, Κυψελίδης, ἀγρότης, Μήλιος, Σταγειρίτης, Ἀσκληπιάδης.

2. Να αντιστοιχίσετε τα παράγωγα ουσιαστικά της στήλης Α΄ με την κατηγορία στην οποία ανήκουν από τη στήλη Β:

           Α΄                                                                          Β΄

  1. διαφθορεύς                                             α. πατρωνυμικό
  2. Ἡρακλείδης                                             β. εθνικό
  3. λεοντιδεύς                                               γ. παρώνυμο
  4. νησιώτης                                                  δ. γονεωνυμικό
  5. Λαερτιάδης
  6. Πηλείδης
  7. Δήλιος
  8. Λαρισαῖος
  9. Ἀργειος

Γραμματική

1. Να σχηματίσετε τους τύπους που ζητούνται για κάθε ρήμα.

 

                             ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ                               ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

ἐλπίζω ………………                                                ……………….

σύ ἀκούω ……………….                                          ……………….

τρέπω ……………….                                               ………………..

πράττω …………………                                          ………………….

οὗτος κωλύω …………………                                 ………………….

κρύπτω …………………                                         ………………….

 

 νομίζω ………………..                                            ………………….

ἡμεῖς φυλάττω ………………..                                …………………..

γράφω ……………….                                              ………………….

2. Να κλίνεις τα εξής ρήματα στον ενεστώτα και το μέλλοντα: ἀγορεύω, διαλέγω, πλήττω, πλέκω, γράφω, κομίζω, ἀλλάτω.

3. Να βάλετε τους υπόλοιπους τύπους της οριστικής ενεστώτα και μέλλοντα ενεργητικής φωνής στις ακόλουθες προτάσεις χρησιμοποιώντας τα αντίστοιχα ρήματα που είναι σε παρένθεση.

Ἐγὼ στρατεύω / στρατεύσω ἐπὶ τοὺς πολεμίους.

Σὺ …………. / …………….. δικαίως. (ἄρχω)

Οὗτος …………… / …………… ἐπιστολήν. (γράφω)

Ἡμεῖς …………… / ……………. τοὺς δικαστάς. (πείθω)

Ὑμεῖς …………… / …………….. τὸ πρέπον. (πράττω)

Οὗτοι ……………. / ………………. ὑμᾶς. (βλάπτω)

4. Να αναγνωρίσετε σε ποιο χρόνο (ενεστώτα ή μέλλοντα) και σε ποιο πρόσωπο βρίσκονται τα παρακάτω ρήματα γράφοντας ένα × στο αντίστοιχο κουτάκι.

 

ΧΡΟΝΟΣΠΡΟΣΩΠΟ
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣΜΕΛΛΟΝΤΑΣΑ.ΕΝ.Β.ΕΝΓ.ΕΝ.Α.ΠΛ.Β.ΠΛ.Γ.ΠΛ.
σὺ πείσεις
οὗτοι λέγουσι(ν)
ὑμεῖς πράξετε
ἡμεῖς βλάπτομεν
οὗτος γράψει
ἐγὼ ἀλλάξω
οὗτοι πιστεύουσι(ν)
ὑμεῖς κρύψετε
σὺ ἀνοίξεις
ἡμεῖς λύομεν
οὗτοι τρίψουσι(ν)
ἐγὼ τοξεύω
οὗτος άκούσει

 

5. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω φράσεις με τον κατάλληλο τύποτου ειμί:

α. Ὑμεις ……………….ἄλκιμοι (=ρωμαλέοι) νεανίαι.

β. Ἐγὼ ……………….. τὸ φῶς τοῦ κόσμου.

γ. Χρόνος δίκαιος …………..κριτής πάντων.

δ. Ἔνθα (=όπου) …………….βωμοί, …………… καὶ θεοί.

ε. Ἡμεῖς πάντες φίλοι καὶ σύμμαχοι……………

στ. Σὺ ………………. ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων;

6. Να γράψετε τα παρακάτω ρήματα στο ίδιο πρόσωπο και αριθμό της οριστικής μέλλοντα:

φύει, ἄρχομεν, λήγετε, γυμνάζεις, τρίβω, κηρύττετε, λήγετε, τάττει.

7. Να γράψετε τα παρακάτω ρήματα στο ίδιο πρόσωπο και αριθμό της οριστικής ενεστώτα:

φυλάξουσι, κόψομεν, βλάψω, παιδεύσετε, πιστεύσουσι, ταράξεις.

8. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με το αντίστοιχο ρήμα της παρένθεσης στον κατάλληλο τύπο της οριστικής ενεστώτα και μέλλοντα:

α. Οἱ νόμοι τὸν δῆμον ………………… / …………………… (παιδεύω)

β. Ὁ στρατιώτης …………….. / ………………. τάφρον (ὀρύττω=σκάβω).

γ. Ὑμεῖς …………… /……………….. τοὺς κήρυκας εἰς φρέαρ (ῥίπτω).

δ. Σὺ ……………… / ………………. τὰς γνώμας τῶν ἀνθρώπων (τρέπω).

ε. Ἐν τῷ Πηλίῳ ὄρει ἡμεῖς ……………… / ……………………. (διατρίβω).

9. Να συμπληρώσετε τους τύπους του εἰμὶ και της προσωπικής αντωνυμίας στις επόμενες φράσεις:

α. ὁ στρατηγὸς ἐκέλευσεν……… (ἐγώ, αιτ. πληθ.) ταῦτα πράττειν.

β. οὐδείς……… (εἰμί, γ΄ εν.) σοφώτερος ………(σύ, γεν. εν.).

γ. αἰσχρόν……… (εἰμί, γ ΄εν.) μὴ πείθεσθαι τοῖς νόμοις.

δ. ὦ ἑταῖροι, οὔτε………(σύ, ον πληθ.) μόνοι δύνασθε μάχεσθαι οὔτε……….(ἐγώ, ον. πληθ.) δυνάμεθα ἄνευ……….(σύ, γεν. πληθ.).

10. Να συμπληρώσετε τις ακόλουθες προτάσεις με τους σωστούς ρηματικούς τύπους ενεστώτα και μέλλοντα σύμφωνα με το πρώτο παράδειγμα:

α. οἱ διδάσκαλοι τοὺς νέους παιδεύουσι // παιδεύσουσι (παιδεύω).

β. Λακεδαιμόνιοι………….…//…..………τὰς σπονδὰς (λύω).

γ. Ὁ Κέρβερος……….………//……….………τὰς πύλας τοῦ ᾍδου (φυλάττω).

δ. Οἱ κακοὶ τὴν πόλιν…………………//…………………(βλάπτω).

ε. Οἱ κήρυκες Ἀθηναίους……………….…//……………..…… (μεταπείθω).

Ιωαννίδου Δήμητρα*
Φιλόλογος

Ακολουθήστε την επίσημη σελίδα μας στο facebook schooltime για να βλέπετε τις σημαντικότερες ειδήσεις στη ροή του schooltime.gr

Ακολουθήστε μας στο facebook

Αρχαία Ελληνικά Α’ Γυμνασίου – Ενότητα 4η: Ασκήσεις ετυμολογικού και γραμματικού περιεχομένου