Ιστορία Προσανατολισμού Γ΄ Λυκείου – Διαγώνισμα Προσομοίωσης

Του Άρη Ιωαννίδη*

ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

ΘΕΜΑ Α1

Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων:

α. Τανζιμάτ

β. Προσωρινή Κυβέρνησις της Κρήτης

γ. Οργανικός Νόμος του 1900                                                                     

Μονάδες  15

 

ΘΕΜΑ Α2

Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της στήλης Ι με τα στοιχεία της στήλης ΙΙ.

Στήλη ΙΣτήλη ΙΙ
1. Επ. Δεληγιώργηςα. Αίτημα κοινωνικής δικαιοσύνης

 

2. Θ. Δηλιγιάννης

 

β. Κωνσταντινούπολη
3. Πατριαρχική Επιτροπή

 

γ. «Ηνωμένη Αντιπολίτευσις»
4. Δ. Γούναρης

 

δ. Εθνικόν Κομιτάτον
5. Κ. Μάνος

 

ε. Ομάδα Ιαπώνων

 

Μονάδες  10

 

ΘΕΜΑ Β1

Ποια ήταν η κατάσταση στις υποδομές της Ελλάδος κατά την περίοδο 1830 – 1870 και ποια υπήρξαν τα έργα  στον χώρο της  ναυσιπλοΐας;

Μονάδες  12

 

ΘΕΜΑ Β2

Ποια ήταν η πορεία / εξέλιξη της βιομηχανίας κατά τη διάρκεια του 19ου και του 20ου αιώνα;

Μονάδες  13

 

ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ

ΘΕΜΑ Γ1

Αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από το κείμενο που σας δίνεται παρακάτω να εντοπίσετε τις αλλαγές που επέφερε το νέο σύνταγμα, σε σχέση με το σύνταγμα του 1844  (μονάδες 13) και να αναφερθείτε στα αιτήματα της νέας γενιάς που ικανοποίησε το σύνταγμα του 1864  (μονάδες 12).

Μονάδες  25

 

ΚΕΙΜΕΝΟ

Από το σύνταγμα του 1864: 
Άρθρον 10. Οι Έλληνες έχουσι το δικαίωμα του συνέρχεσθαι ησύχως και αόπλως: μόνον εις τας δημοσίας συναθροίσεις δύναται να παρίσταται η Αστυνομία. Αι εν υπαίθρω συναθροίσεις δύνανται να απαγορευθώσιν, αν ως εκ τούτων επίκηται κίνδυνος εις την δημοσίαν ασφάλειαν.
      Άρθρον 14. Έκαστος δύναται να δημοσιεύει προφορικώς, εγγράφως και δια του τύπου τους στοχασμούς του, τηρών τους νόμους του Κράτους. Ο τύπος είναι ελεύθερος. Η λογοκρισία ως και παν άλλο προληπτικόν μέτρον απαγορεύονται… 
      Άρθρον 21. Απασαι αι εξουσίαι πηγάζουσιν εκ του Έθνους, ενεργούνται δε καθ’ ον τρόπον ορίζει το Σύνταγμα.
      Άρθρον 22. Η νομοθετική εξουσία ενεργείται υπό του Βασιλέως και της Βουλής.
      Άρθρον 27. Η εκτελεστική εξουσία ανήκει εις τον Βασιλέα, ενεργείται δε δια των παρ’ αυτού διοριζομένων υπευθύνων υπουργών. 
      Άρθρον 28. Η δικαστική εξουσία ενεργείται δια των δικαστηρίων, αι δε δικαστικοί αποφάσεις εκτελούνται εν ονόματι του Βασιλέως. 
     Αλέξανδρος Σβώλος, Τα ελληνικά Συντάγματα 1822-1972, σ. 129-131.

ΘΕΜΑ Δ1

Αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχείο από το κείμενο που σας δίνεται παρακάτω να αναφερθείτε:

α) Στους λόγους που προτιμήθηκε η εγκατάσταση των προσφύγων στη Μακεδονία και τη Δ. Θράκη (μονάδες 8)

β) Στα έργα που έγιναν για τη διευκόλυνση της ζωής των προσφύγων (μονάδες 7)

γ) Στα μέσα που διέθεσε η ελληνική κυβέρνηση στην ΕΑΠ για να εξασφαλίσει στους πρόσφυγες παραγωγική απασχόληση και οριστική στέγαση (μονάδες 10)

Μονάδες  25

 

ΚΕΙΜΕΝΟ

“Ο ελληνισμός σώζοντας τους πρόσφυγές του από την καταστροφή και την εξουθένωση έσωσε ο ίδιος τον εαυτό του…” 

Οι ελληνικές κυβερνήσεις εγκαθιστούν τους πρόσφυγες κυρίως στις πιο εύφορες ελληνικές χώρες, στη Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη, είτε αγροτικά είτε αστικά. Επιδιώχθηκε πρώτα ν’ αποκατασταθούν στις περιουσίες που είχαν εγκαταλείψει οι Τούρκοι, αλλά, επειδή οι οικισμοί ήταν συγκριτικά λίγοι, κτίστηκαν εκατοντάδες νέοι συνοικισμοί, ορισμένοι από τους οποίους αργότερα εξελίχθηκαν σε αξιόλογα οικονομικά κέντρα. Οι κυβερνήσεις τους δίνουν γαίες και τα πρώτα μέσα και ζώα για την καλλιέργεια της γης. Στις χώρες αυτές ιδίως προβαίνουν ακόμη στην εκτέλεση μεγάλων έργων πολιτισμού, ανοίγουν δρόμους, κατασκευάζουν γέφυρες, εκτελούν μεγάλα λιμενικά έργα επίσης εκτελούν μεγάλα εγγειοβελτιωτικά και αρδευτικά έργα, κυρίως σε τρεις περιοχές, στις πεδιάδες των Σερρών, της Δράμας και της Θεσσαλονίκης: διευθετούν προς όφελος της γεωργίας κοίτες χειμάρρων και μεγάλων ποταμών, όπως του Αξιού, του Στρυμόνα κλπ., που με τις πλημμύρες τους νέκρωναν τις παρόχθιες γαίες σε μεγάλο βάθος, αποξηραίνουν λίμνες, όπως του Αχινού, Γενιτσών, Αρτζάν, Αματόβου και τις γαίες τις παραδίδουν σε ακτήμονες πρόσφυγες και γηγενείς. Έπρεπε ακόμη να γίνουν αρτεσιανά φρέατα, υδραγωγεία, εξυγιαντικά έργα, για να καταπολεμηθούν οι ελώδεις πυρετοί, ο τύφος, η φυματίωση, να ιδρυθούν ιατρικοί σταθμοί, φαρμακεία κλπ.

Τα μεγάλα αρδευτικά έργα μεταβάλλουν την ανάγλυφη όψη της Μακεδονίας και προκαλούν το θαυμασμό των πολιτισμένων λαών. Ο Γερμανός Stephan Ronhart στο έργο του Griechenland von heute γράφει τα εξής χαρακτηριστικά: «Μια σωστή εποπτική εικόνα αυτών των αληθινά γιγαντιαίων έργων επάνω σ’ αυτά τα πλατιά εδάφη μπορεί κανείς να τη σχηματίσει, μόνον όταν πετάξει πάνω απ’ αυτά… Όποιος πετώντας με το αεροπλάνο επάνω από την Ιταλία, από τη Ρώμη ή το Βρινδήσι… κατεβαίνει σιγάσιγά από τα 4.000 μέτρα επάνω από τη Μακεδονία προς τη Θεσσαλονίκη, βλέπει να παρουσιάζεται εμπρός του βαθμιαία σαν ένα χαλί αυτή η πεδιάδα: μεγάλα, εύφορα, καλλιεργημένα εδάφη, όπου πρώτα υπήρχαν ελώδεις εκτάσεις, καθαρά χαραγμένα χωράφια από το σκοτεινό καστανό ως το ανοιχτό πράσινο, σπαρμένα με τις ασπρουδερές κωμοπόλεις και χωριά, που τις διασχίζουν οι φωτερές ταινίες των δρόμων, που κι αυτές τις κόβουν κατ’ ευθείαν ως τη θάλασσα τα σκοτεινά αποξηραντικά κανάλια, και όλ’ αυτά συνορεύουν με το πλατύ βαθυγάλανο τόξο του Θερμαϊκού κόλπου  ένα θαυμαστό έργο ανθρώπινης ενέργειας και προσπάθειας». Το έργο αυτό ήταν πραγματικά ένα ειρηνικό έπος. Παρόμοια έργα πολιτισμού στη Νότια Ελλάδα εδραιώνουν τη φήμη των Ελλήνων ως φορέων προόδου στη ΝΑ Ευρώπη και στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο ίδιος ο Ronhartγράφει: «Σήμερα η Ελλάδα, αφότου δέχθηκε στο έδαφος της τα πλήθη των προσφύγων, περικλείει στα σύνορα της ένα σχεδόν απόλυτα ομογενή από άποψη γλώσσας και θρησκείας λαό 6.550.000 ψυχών». Και σε άλλο σημείο: «Ο ελληνισμός σώζοντας τους πρόσφυγες του από την καταστροφή και την εξουθένωση έσωσε ο ίδιος τον εαυτό του και ανορθώθηκε πάλιν ηθικά, ενώ σύγχρονα συναρμολόγησε σφικτά ολόκληρο τον εθνικό του κορμό. Το μακεδονικό ζήτημα, το περίπλοκο, μακροχρόνιο πρόβλημα της ευρωπαϊκής διπλωματίας, λύθηκε δυναμικά για πάντα με την εγκατάσταση των 2/3 των 300.000 ελληνικών οικογενειών που συνέρρευσαν: τα 9/10 των χωρικών και ένα μεγάλο μέρος των αστών βρήκαν τη νέα τους πατρίδα στη Μακεδονία, απ’ όπου Μωαμεθανοί και Βούλγαροι είχαν μεταναστεύσει με την ανταλλαγή των πληθυσμών».

Απ. Βακαλόπουλος, Νέα Ελληνική Ιστορία, ό.π., σσ. 383-385

 Άρης Ιωαννίδης*
Φιλόλογος

Ιστορία Λυκείου 

 Αν θέλετε να ενημερώνεστε μέσω facebook για όλες τις νέες δημοσιεύσεις, ακολουθήστε τη σελίδα μας επιλέγοντας τον σύνδεσμο: schooltime

Ακολουθήστε μας στο facebook

Οι Ερωτήσεις των Πανελλαδικών 2000-2017 στην Ιστορία Προσανατολισμού Γ΄ ΓΕΛ