Είναι εκπληκτικό το πόσοι διανοούμενοι, λογοτέχνες και καλλιτέχνες δημιούργησαν έργα με οπτικές που αποδεικνύουν την αξία της σφαιρικής παιδείας. Σε αντίθεση με την εποχή μας-της μονομερούς προσήλωσης στην εξειδίκευση-μας υπενθυμίζουν σταθερά, όπως και οι αρχαίοι Έλληνες, ότι το Άριστον σε οποιαδήποτε μορφή δημιουργίας προσεγγίζεται με πολυεδρική αντιληπτική ικανότητα. Οι Σαίξπηρ, Τολστόι, Σέλλεϋ, Γκαίτε για παράδειγμα, με την δημιουργική τους μεγαλοφυΐα έφτασαν στο αποκορύφωμα βουτώντας και στο πλησιόχωρο του αντικειμένου τους, δείχνοντάς μας ότι η δημιουργία ως Ένα, ως ολότητα και μόνο, κατακλύζει όλη την ύπαρξη.
Από τον χώρο της επιστήμης ιδιαίτερο ενδιαφέρον ή και συμμετοχή στην έρευνα και άλλων χώρων εκτός του στενού πλαισίου τους, είχαν όλες σχεδόν οι μεγαλοφυΐες, όπως οι, Άλμπερτ Αϊνστάιν, ο Μ.Β. Λομονόσσοφ, ο Αυστριακός ψυχίατρος Φρόιντ, ο Ρώσος χημικός Μεντελέγιεφ, (που ίδρυσε ιδιαίτερο επιστημονικό παράρτημα για τη μελέτη ανερμήνευτων ακόμη φαινομένων στο πανεπιστήμιο της Πετρούπολης) και η Μαντάμ Κιουρί-Σκλοντόβσκα, μέλος του παραρτήματος της Σορβόννης). Ο χημικός Λαβουαζιέ ήταν επίσης μέλος της ενώσεως για τη μελέτη του Ζωικού μαγνητισμού. Ο μεγάλος φυσικός Ουίλιαμ Κρουκς, ο φυσιολόγος Σαρλ Ρισέ ο ψυχολόγος Ουίλιαμ Τζέημς και πάρα πολλοί άλλοι είχαν επίσης ενεργό συμμετοχή στην έρευνα και άλλων «χώρων»
Παρ όλα αυτά, σε μια εποχή στην οποία έχει επικρατήσει από πολύ καιρό η κριτική ορθολογική σκέψη σε όλες τις επιστήμες, την πολιτική και γενικά την κοινωνική ζωή, βλέπουμε ότι η σφαιρική παιδεία σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες υποβαθμίζεται συνεχώς. Σταθερά και χωρίς ενδοιασμούς βάλλεται καθημερινά με το πρόσχημα του περιττού, δηλαδή του ανούσιου. Έτσι δεν προκαλεί κατάπληξη ούτε ο «κατ΄επίφαση διάλογος» για την κατάργηση της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας, ούτε για την παραποίηση ή απόκρυψη σημαντικών ιστορικών γεγονότων η και νεότερων που διαμόρφωσαν την σημερινή υποτέλεια της χώρας. Αλώστε αυτά αποτελούν τροφή για την σκέψη και η σκέψη πρέπει να είναι συγκεντρωμένη σε αυτό που η εξειδίκευση απαιτεί. Αύξηση της παραγωγικότητας και μόνο.
Έτσι βλέπουμε σε όλους τους τομείς, ειδικούς με εξαιρετικές ικανότητες στο πεδίο τους και ταυτόχρονα με παντελή έλλειψη κριτικής και αντιληπτικής ικανότητας. Έξω από την εργασία τους συμπεριφέρονται σαν «σοφοί βλάκες» εύπιστοι και καθοδηγούμενοι σε οποιαδήποτε κοινωνική επιταγή η οποία προωθείται από την κυρίαρχη ιδεολογία. Αντίστοιχα επιβραβεύονται ως άθλοι, η αποστήθιση στο σχολείο, η άψυχη τεχνική δεινότητα στη μουσική η φανφαρόνικη τέχνη και λογοτεχνία και οτιδήποτε είναι ενδεδυμένο ως μια Bollywood υπερπαραγωγή. Η λιτότητα, το «μηδεν άγαν» η ουσία, η βραχυλογία και ταυτόχρονα η πολυεδρική μάθηση αποτελούν τον εχθρό μιας φασιστικοποιημένης κοινωνικής εξέλιξης. Η προωθούμενη ομοιομορφία απαιτεί πολίτες εύπλαστους και άμορφους. Α-μορφους, δηλαδή χωρίς μορφή, δηλαδή αμόρφωτους.
