«Η ψυχική υγεία του παιδιού» του Θανάση Πάνου«Η ψυχική υγεία του παιδιού»

horizontal-bar-posts-small
Θανάσης Πάνου 

Γράφει ο Θανάσης Πάνου
horizontal-bar-posts-small

Γονιός δεν γεννιέσαι. Γίνεσαι. Δεν φθάνει το ένστικτο και οι εμπειρίες της παιδικής ζωής για να μεγαλώσεις ένα παιδί. Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, οι γονείς  είναι ανάγκη να ευαισθητοποιηθούν, να ενημερωθούν και να επιμορφωθούν. Για να μειωθεί το χάσμα μεταξύ σωματικής και ψυχικής υγείας είναι αναγκαία συνθήκη η αλλαγή της προσέγγισης της λειτουργίας της σύγχρονης οικογένειας.

Τα στρεσσογόνα ερεθίσματα της ζωής βομβαρδίζουν το παιδί το οποίο εκδηλώνει αδυναμία να αντεπεξέλθει με επάρκεια στην καθημερινότητα του. Πρέπει να γνωρίζει ο γονιός ότι αυτές οι δυσκολίες και οι διαταραχές του ψυχισμού, είναι σύμπτωμα, όπως ο πυρετός.

Η σωματική υγεία δεν θα πρέπει να είναι ο μοναδικός στόχος αλλά πρέπει να συνειδητοποιηθεί ότι η ψυχική υγεία είναι το ίδιο σημαντική. Παράγοντες οικονομικοί, οικογενειακοί, πολιτισμικοί, κοινωνικοί, υπεισέρχονται καθοριστικά στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του εφήβου. Έτσι η συχνότητα των ψυχικών διαταραχών είναι δύσκολο να εξακριβωθεί από μια επιστήμη ή μια οπτική. Τα ελληνόπουλα σήμερα, δέχονται και αυτά, μια αφθονία στρεσογόνων ερεθισμάτων, από την οικογένεια, το σχολείο, τα Μ.Μ.Ε, την κοινωνία, με αποτέλεσμα να αναπτύσσουν συμπεριφορές με διαταραχές, που τείνουν να γίνουν μόνιμο πρόβλημα. Έρευνες σε χώρες της Ευρώπης, ανεβάζουν το ποσοστό των παιδιών με ψυχικές και συμπεριφορές διαταραχές σε περισσότερο από 30%.

Στη μεγάλη πλειονότητα, οι διαταραχές αυτές δεν είχαν διαγνωστεί. Το οικογενειακό στρες είναι το αιτιολογικό υπόστρωμα των περισσότερων διαταραχών. Η καλύτερη γνώση από την οικογένεια θα συμβάλλει στην έγκαιρη αναζήτηση βοήθειας και στην ευχερέστερη αποδοχή ότι ορισμένες σωματικές εκδηλώσεις και διαταραχές της συμπεριφοράς έχουν ψυχικό υπόστρωμα. Πρέπει να καμφθεί η άρνηση της οικογένειας να αποδεχθεί την ψυχική διαταραχή των παιδιών, που στην αντίθετη περίπτωση θα παραταθεί και θα επιδεινωθεί. Το στρες στα παιδιά συχνά τροποποιεί την συμπεριφορά τους και οδηγεί στην ανάπτυξη ανθυγιεινών συνηθειών. Το παιδί τρώει λίγο ή πάρα πολύ, κοιμάται λίγο, γίνεται υπερκινητικό και καταναλίσκει τις λίγες θερμίδες που παίρνει ή αντιθέτως κινείται ελάχιστα και γίνεται παχύσαρκο. Υπάρχουν χίλιες αιτίες στη σύγχρονη ζωή που μπορούν να προκαλέσουν στρες στο παιδί και δεν μπορούν να συνειδητοποιήσουν οι γονείς εγκλωβισμένοι στις δυσβάστακτες υποχρεώσεις τους.

Ακόμα και οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι έμφυτες αντιδράσεις ασκούν ουσιαστική επιρροή στην υγεία. Παράλληλα η σωματική υγεία επηρεάζει και αυτή, την ψυχική υγεία και ευεξία. Η εικόνα που σχηματίζει το παιδί ακόμα και για το κορμί του, τις ικανότητες και τις προσδοκίες που απαιτούνται από αυτό δημιουργούν ένα μόνιμο στρες. Η διαφώτιση των γονιών για τα διάφορα στάδια ψυχοσωματικής εξέλιξης του παιδιού είναι απαραίτητη ώστε να αφουγκράζεται, να διαβλέπει και να προβλέπει, αυτό που θα έπρεπε να είναι ο βασικός στόχος. Την δημιουργία μιας προσωπικότητας με δικό της κέντρο, με ήθος και ψυχικά θεμέλια, για να αντεπεξέλθει ισόρροπα στις ασφυκτικές κοινωνικές συνθήκες. Το στερεότυπο, ότι όποιος ζητήσει βοήθεια από τον ψυχολόγο ή τον ψυχίατρο, στιγματίζει με τον χαρακτηρισμό «τρελός» το παιδί, αποτελεί σήμερα ένδειξη χαμηλού μορφωτικού επιπέδου αλλά και επιπολαιότητας αντιμετώπισης των προβλημάτων της ενηλικίωσης του παιδιού. Το ίδιο ισχύει και για την αποφυγή συμβουλευτικής πρόληψης – αγωγής, για τα προβλήματα σχέσεων στην οικογένεια.